Poseta raketne fregate "Admiral Kasatonov", s pratećom flotom Grčkoj i uplovljavanje u luku Pirej izavalo je veliku pažnju. Pojava ruskih brodova u istočnom Mediteranu nije nova pojava, već samo etapa u povratku ruskih brodova u Sredizemlje koje je započelo 2015. godine, kada je i obnovljena "Sredozemna eksadra" ruske mornarice.

Od 2000-2015. godine geopolitička situacija u Sredozemlju se promenila značajno. Neke države koje su imale mornarice su se raspale, a u nekima je od 2011. počeo da divlja brutalni građanski rat. Neke mornarice supersila koje su tokom Hladnog rata postojale više nije bilo, dok neke znatno smanjile svoj borbeni potencijal. Ruska 5. eskadra je ugašena 1992. godine. Sa raspadom SSSR-a i mornarica je počela doživljavati sudbinu države koju je razjedao haos, opšte siromaštvo, finansijske krize. Koliko je propadanje bilo svedoči i podatak da je Crnomorska flota tokom hladnog rata imala 29 podmornica i 69 većih površinskih brodova, a uspela je da zadrži 2 podmornice, 2 krstarice i jedan razarač i veći broj manjih plovila od čega je operativno bilo upotrebljivo tek trećina.

NATO kao preostali vojno polički savez je ostao da se širi prema istoku Mediterana. Međutim prekretica koja je obeležila sve smatra je bila Sirija. Doduše, Rusija se prvih godina građanskog rata u ovoj državi suzdržavala od uplitanja u konflikt, ali je na razne načine pomagala Siriju u ratu sa islamistima. Ruski ratni brodovi su često uplovljavali u Sredozemlje i posećivali sirijske luke. Zbog toga, Glavni štab ruske mornarice odlučio je 2013. godine da se ponovo zbog potreba i nužnosti prisustva i zaštite ruskih interesa obezbedi stalno prisustvo brodova ruske mornarice u Sredozemlju.

profimedia0256452514-ruska-mornarica.jpg
Foto: Profimedia

Kao i kod svoje prethodnice većina borodova koja će ući u sastav nove Ruske mediteranske esakdre dolaziće iz Crnomorske, Severne i Pacifičke flote s tim da će udarnim snagama ove eskadre prema potrebi biti pridodat i nosač aviona Admiral Kuznjecov (trenutno na višegodišnjem remontu), kao i krstarica Petar Veliki klase Kirov i raketna krstarica Moskva, klase Slava.

U borbene akcije za sad na području Mediterana Ruska ratna mornarica koristi pretežno sastave iz Severne i Crnomorske flote, a po potrebi se dodaju i brodovi iz Kaspijske flotile koji borbeno su do sad delovali na ciljeve u Siriji iz zone Kaspijskog jezera.

Inače ruska ratna moranrica u Mediteranu primenjuje fleksibilnost pomorskih snaga. Šta to znači, neko bi pitao? To znači da se više brodova iz sastava različitih flota međusobno povezuje i prikuplja radi ostvarivanja odgovarajućeg zadatka. Glavninu snaga čine površinski brodovi i modernizovane podmornice naoružane krstarećim raketama. Ovde se ne sme zaboraviti i logističko brodovlje koje je od momenta kada se Rusija uključila u borbene operacije u Siriji preko rute “ Sirija ekspres“ doživelo ekspanziju.

w-54692336-ruska-vojna-mornarica.jpg
Foto: EPA / JEON HEON-KYUN

Osnovu flote nove Mediternske eksadre ruske mornarice za sada više ne čine krupni brodovi koji su se u Sredozemlju pojavili dva puta. Osnov je sad na manjim brodovima uglavnom fregatama, koji raspolažu moćnim raketnim naoružanjem.

Iako ruski vojni planeri nisu odustali od gradnje velikih kapitalnih brodova, taj program je koliko je vidljivo otkada su Rusiji uvedene sankcije i država značajno pod blokadom, količina novca je smanjena. Svakako je evidentno da će na području Mediterana u budućnosti značajnu osnovu činiće fregate Project 22350 Admiral Gorškov. Radovi na ovim brodovima počeli su od 2005 godine, ali sa eskalacijom upotrebe u Istočnom mediteranu radovi se ubrzavaju kao i finansijska sredstva predviđena za njih.

Svi oružani sistemi nalaze se u trupu broda i ne utiču na radarski odraz broda. Puni deplasman broda je 4.500 tona. Pogon broda je kombinovati CODAG dve gasne i dva dizel motora. Dužina broda je 135 m, a širina 16 m. Na krmi je ugrađen i hangar za helikopter Ka-27, Broj članova je 210 mornara.

Osnovno naoružanje broda sastoji se od univerzalnog brodskog borbenog kompleta 3C14U1 koji se sastoji od dva modula sa po 8 lansera u kome se nalazi po 16 raketa što zavisi od namene broda od krstarećih raketa Kalibar NK do protivbrodskih raketa P -800 Oniks.

epa02.jpg
Foto: EPA

Raketni brodovi projekta „21631 Bujan-M“

Reč je o višenamenskim artiljerijsko – raketnim brodovima deplasmana od 949 tona. Ruska ratna mornarica ima trenutno 9 ovakvih operativnih brodova u Kaspijskoj flotili i Crnomorske floti

Brodovi su izgrađeni u Zelenodoljskom brodogradilištu. Dimenzije broda: Standardni deplasman je 949 tona, dužina 74,1 m, širina 11 m, gaz 2,6 m, posada 180 članova.

Naoružanje čini 8 strateških krstarećih raketa „Kalibr-NK“ sa dometom do 2000 km ili sa dometom do 2600 km. Umesto krstarećih raketa brod može biti opreljen sa 16 nadzvučnih raketa „3M55 Oniks“ koje čiji je najveći domet u ruskoj verziji do 500 km i reč je o protivbrodskim raketama. Jedan jednocevni top „A-190“ kalibra 100 mm. Jedan dvostruki šestocevni topa „AK-630M2 Duet“ za blisku PVO broda, dva lansera „3M47-01 Gibka-R“. Svaki lanser ima od 4 – 6 raketa za blisku PVO broda tipa „9K338 Igla-S“.

Korvete klase Steguščiji (Projekat 20380) građene su od 2001 godine u brodogradilištu Severnaja Veft. Radi se o višenamenskim plovilima dužine 104 m, širine 13 i punim deplasmanom od 2.100 tona. Brod pokreću četiri dizel motora, a omogućena je i ugradnja gasne turbine. Glavno naoružanje broda je automatski top AK-190 E kalibra 100 mm, protivbrodske raket 3M24 Uran, koje su smeštene po dva lansera na svakom boku. Ovi brodovi takođe imaju ugrađene module za lansiranje krstarećih raketa kalibar. Od dodantog naoružanja brod ima i dva šestocevna topa AK-630 kalibra 30 mm.

ruska-korveta.jpg
Foto: Youtube

Podmornice na Mediteranu

U obnovi Mediteranske eskadre ruske mornarice, važnu ulogu dobile su ponovo klasične dizel-električne podmornice. Dok je to nekad bila klasa Fokstrot od klasičnih ovaj put nuklearnih podmornica nema već se Rusija oslonila na konvencionalne podmornice i to unapređenu verziju klase Kilo koje se Mediteranskoj eskadri priključuju iz sastava Crnomorske flote.

Radi se o 6 aktivnih dizel-električnih podmornica klase Varshavyanka, koje su u operativnu upotrebu počele da ulaze od 2014. godine. Podmornice klase varshavyanka (projekt 636.3, unapređena verzija kilo) imaju klasični dizel-električni pogon, ali sa savremenijim elektro i dizel motorima zbog čeha imaju nizak zvučni zapsi. Podmornica ima podvodni deplasman od 3.100 tona, dostiže maksimalnu brzinu pod vodom od 20 čvorova i može da se potopi na dubinu od 300 m. Posada broji 52 podmorničara. Ove podmornice su naoružane sa torpedima kalibra 533 mm, protivpodmorničkimminamia i protivbrodskim raketama kalibar 3M54 (NATO: SS-N-27 sizzler). Podmornice klase varshavyanka namenjene su pre svega za protivbrodsku i protivpodmorničku borbu u blizini obale i plitkim vodama.

U Vojnopomorskoj strategiji Ratne mornarice Ruske Federacije, razrađena je koncepcija i doktrina u zaštiti nacionalnih interesa Ruske federacije na svetskim morima. Ti interesi su određeni njenim geopolitičkim položajem zemlje i sastavni deo su ekonomskih, vojnih i poltitičkih interesa. Zadaci Ruske ratne mornarice kako na svetskim morima pa tako i na Mediteranu u skladu sa tim su: odvraćanje od primene sile ili pretnje silom u odnosu na njene saveznike sa morskih i okeanskih pravaca kao i učešće u strateškom nuklearnom odvraćanju, otkrivanje, upozoravanje i sprečavanje vojnih pretnji i odbijanje agresije na Rusku Federaciju.

Kurir.rs/Andrej Mlakar