TO JE TEK POČETAK Misteriozne rupe otkrivene oko Stounhendža: Starije od monolita, ima ih mnogo, ali arheologe zanima nešto drugo

Stounhendž se nedeljama intenzivno proučava, a nakon što je ustanovljeno kako su ga sagradili doseljenici koji su vukli svoj kamenjar preko pola Britanije, arheolozi su otkrili nove misterije najpoznatijeg megalitskog spomenika.

Za šta su korišene tako velike jame nije poznato, ali s obzirom na nedostatak "utilitarnih funkcija" povezanih s rupama, odnosno da gotovo sigurno nisu imale nikakvu praktičnu funkciju, istraživači sumnjaju da su na neki način povezane sa "dugotrajnim ceremonijalnim strukturiranjem" Stounhendža.

Posebno mesto za lovce-sakupljače

Druge drevne jame, otkrivene u blizini parkinga starog centra za poswtioce Stounhendža, datiraju iz 8000 godina pre nove ere i povezane su sa totemskim stubovima, rekvizitima za lov na aurohove (vrsta izumrle stoke) i promatranjem Meseca. Sam Stounhendž izgrađen je pre otprilike 5000 godina, prenosi Science Alert.

-Kombiniranjem novih tehnika geofizičkog istraživanja s jezgrom i iskopavanjem u tački, tim je otkrio neke od najranijih dokaza ljudske aktivnosti koji su još iskopali u krajoliku Stounhendža, kaže arheolog Nik Snejšel.

-Otkriće najveće poznate ranomezolitičke jame u severozapadnoj Evropi pokazuje da je ovo bilo posebno mesto za zajednice lovaca-sakupljača hiljadama godina pre nego što je podignuto prvo kamenje, dodao je on.

Naslage praistorijskih jama uobičajene su arheološke strukture u Ujedinjenom Kraljevstvu i severozapadnoj Evropi, ali obično nisu šire ili dublje od jednog metra. Ovalne jame širine veće od 2,4 metra vrlo su retke, ali oko Stounhendža, čini se da su neobično česte.

U nedavnom istraživanju Stounhendža, geofizički senzori i direktna arheološka istraživanja otkrili su 415 velikih jama na površini od 2,5 kvadratnih kilometara. Kada su istraživači iskopali devet takvih jama, za šest je utvrđeno da ih je davno napravio čovek, dve su bile prirodne pojave, a jedna je bila nedavno poljoprivredno ležište.

Najstarija i najveća jama široka je više od tri metra i duboka 1,85 metara.

-Ono što vidimo nije snimak jednog trenutka u vremenu. Tragovi koje vidimo u našim podacima obuhvataju hiljade godina, na što ukazuje vremenski okvir od 7000 godina između najstarijih i najnovijih praistorijskih jama koje smo iskopali, rekao je istoričar Pol Garvud sa Univerziteta u Birmingemu.

Mogućnost senzorske tehnologije da skenira krajolik i otkrije potencijalna arheološka nalazišta daje nam neviđen pogled na praistorijske pejzaže. Stounhendž je samo početak.

Kurir.rs/Net.hr