Naučnici su u prašini sa meteora koji je pre devet godina eksplodirao iznad Čeljabinska u Rusiji otkrili dosad neviđene vrste kristala.

Svemirska stena prečnika 18 metara i teška 12.125 tona ušla je 15. februara 2013. godine u Zemljinu atmosferu brzinom od oko 66.950 km/h. Nije pogodila nijedno naseljeno područje, već je eksplodirala na nekih dvadesetak kilometara iznad Čeljabinska; ostavljajući iza sebe prašinu sićušnih meteorita.

Radilo se o najvećoj eksploziji takve vrste nakon tunguske katastrofe 1908. godine. Eksplodirala je snagom 30 puta većom od atomske bombe u Hirošimi, prenosi Indeks pisanje Lajv sajensa.

Naučnici su u novom istraživanju analizirali meteoritsku prašinu, odnosne neke od sićušnih fragmenata koji su ostali nakon eksplozije. Naime, meteori prilikom izgaranja stvaraju malu količinu prašine. Ta sićušna zrnca se vrlo teško pronalaze jer su premala ili ih rasprši vetar ili padnu u vodu.

Međutim, nakon eksplozije meteorita u Čeljabinsku, veliki oblak prašine lebdeo je u atmosferi više od četiri dana pre nego što se na kraju spustio na površinu.

Stručnjaci su prilikom analize prašine pronašli do sada nepoznate vrste kristala. Jedna od tih sićušnih struktura se slučajno našla baš u samom centru mirkoskopa. Pitanje je bi li je naučnici uočili da se nalazila negde drugde.

Nakon dalje analize elektronskim mikroskopima, naučnici su pronašli mnogo više ovih kristala i sproveli detaljnija ispitivanja. Kristali su imali dva različita oblika; kvazi-sferične i šesterougaone, a oba su imala "jedinstvene morfološke karakteristike", navode stručnjaci.

Dalja analiza pomoću X-zraka otkrila je da su kristali napravljeni od slojeva grafita koji okružuju središnji nanoklaster u srcu kristala. Naučnici smatraju da su najverovatniji kandidati za ove nanoklastere: bakminsterfuleren (C60) ili poliheksaciklooktadekan (C18H12); molekuli napravljena od ugljienika i hidrogena.

Tim smatra da su kristali nastali u usloima visoke temperature i visokog pritiska do kojih je došlo prilikom izgaranja meteora, iako zapravo još uvek nije jasan tačan mehanizam iza njihove formacije.

Naučnici se nadaju da će u budućnosti pronaći uzorke meteoritske prašine iz drugih svemirskih stena kako bi videli jesu li ti kristali uobičajeni nusprodukt raspadanja meteora ili su jedinstveni za eksploziju u Čeljabinsku.

Kurir.rs