Kuba se angažovala u Africi, na osnovu dogovora sa vrhom Sovjetskog Saveza od 1975. godine. Fidel Kastro je započeo operaciju „Carlotta”, pomoć vladi u Luandi kako u tehničkom tako i u ljudskom potencijalu u borbi protiv snaga Juţnoafričke Republike (JAR) krajem 1975. godine.

Na početku intervencije, Kuba je koristila avione tipa MiG-17 i MiG-21, da bi počev od 1984. godine iznad Angole bili na upotrebi i avioni MiG-23ML, MS i UB. Kubanski avioni su imali oznake RV Angole, mada je ljudstvo bilo isključivo sastavljeno od Kubanaca.

Protiv juţnoafričkih aviona Mirage F-1CZ, Kubanci su slali avione MiG-23ML. Angolski i kubanski lovci MiG-23ML bili su naoružani raketama V-V tipa R-24R i R-60Mk.

Dana 6. novembra 1981. godine južnoafrički lovac Mirage F-1CZ topovima kalibra 30 mm iznad Angole obara jedan kubanski MiG-21MF. To je prva vazdušna pobeda RV JAR. Vazdušne borbe između Kubanaca i Južnoa-frikanaca su bile retke, mada se i jedni i drugi nisu ustezali da se upuste u njih. Tako je 5. oktobra 1982. godine došlo do vazdušne borbe između dva kubanska MiG-21MF i dva južnoafrička lovca Mirage F-1CZ. Jedan MiG-21 je oboren dok se drugi vratio u bazu Lubanga.

Pored aerodroma Lubanga, Kubanci su se bazirali i na aerodromu Cahama, koji je imao dve piste dužine 2500 m i 2700 m i širine po 30 m. Taj aerodrom je bio udaljen od fronta oko 60 kilometara. Piloti RV Kube su se u borbama protiv RV JAR dobro pokazali te ih je protivnik poštovao.

Satisfakcija za kubanske lovce MiG-21MF će doći 3. aprila 1986. godine. Naime toga dana nekoliko kubanskih lovaca je oborilo dva transportna aviona C-130. Po nekima to su bili avioni iz sastava RV JAR, mada je najverovatnije da su avioni pripadali tajnoj službi CIA. Lovac MiG-23ML je 27. septembra 1987. godine u vazdušnoj borbi oborio dva južnoafrička Mirage F-1AZ raketama R-60Mk.

Evidencijski brojevi oborenih aviona su bili 205 i 206. U periodu 1987/88. godine, Kubanci obaraju tri Mirage F-1, jedan avion Impala, dva helikoptera, po jedan tipa Puma i Alouette-III. Kubanci su u Angoli raspolagali sa po 55 aviona MiG-23, 90 MiG-21, 14 SU-20 i SU-22 i 80 MiG-15 i MiG-17.

RV Južnoafričke Republike je imalo u svom inventaru 34 aviona Mirage F-1, 55 Mirage-III, 214 Impala, 8 Canberra i 6 jurišnika Buccanerr. Od raketa V-V koristilo je rakete tipa V-3b Kukri i Matra-550. Gubici sukobljenih strana su bili srazmerni njihovoj snazi: Kuba je izgubila 9 MiG-23, 4 MiG-21 i 2 SU-20 (SU-22 ); JAR je izgubila 13 aviona tipa Mirage F-1AZ/CZ, 7 aviona Impala Mk-II, 1 helikopter Alouette i 3 helikoptera Puma. Kuba se iz Angole povukla krajem 1988. godine.

Napomena: U izradi teksta korištena je knjiga Paklena krila-mlazni borbeni avioni u ratu, autora Danka Borojevića

Kurir.rs/A.Mlakar