BOŽIĆNO BOMBARDOVANJE SEVERNOG VIJETNAMA- OPERACIJA LINBEKER II: Vijetnamski migovi i sovjetske Divne protiv bombardera B-52

Na današnji dan 18. decembra 1972. godine pre tačno 50 godina tadašnji američki predsednik Ričard Milhaus Nikson naredio je drugu fazu masovnog bombardovanja Severnog Vijetanama iz vazduha posle propasti mirovnih pregovora sa Hanojem.

B-52 u akciji

Operacija je nosila naziv Linebacker II, a poznata je i kao " Božićno bombardovanje". Tokom dvonedeljne kampanje amerikanci su na Severni Vijetnam izbacili 20.000 tona bombi, a izgubili su ukupno 34 bombardera B-52 i 11 drugih borbenih aviona. Samo u prvoj nedelji izgubljeno je 16 strateških bombardera B -52, a . od posledica bombardovanja poginulo je 1.600 civila.. Tokom ove operacije ubijeno je 43 američkih pilota, njih 49 je zarobljeno.

Flota strateških bombardera B-52 je tad bila dobro prilagođena za elektronski rat. Polovina angažovanih aviona imala je uređaje za protivelektronsku borbu. Nasuprot njima čekalo ih je 1.500 vijetnamskih PVO raketa sovjetske proizvodnje SA-2, od kojih je kasnije 40 procenata bilo neispravno, dok se ostatak koristio. Interesantno je da se kompletna operacija izvodila u noćnim uslovima.

Varka Vijetnamaca

Vijetnamci su tad upotrebili varku. Naime kad su se na nebu pojavili avioni za elektronski rat sa protvradarskim raketama koje su lansirane na uljučene radare, oni su ih izenanda isključili. Varka je u nekim slučajevima uspešno delovala, a u nekima ne. Vijetnamci su bili sigurni da imaju dovoljno aduta za nastavak pregovora. Međutim 26. decembar bio je prekretnica umesto jednosatnog bombardovanja u talasima i okretanja nazad su izenanda iz više smerova doleteli bombarderi koji su Hanoj zasuli sa 2.000 bombi. Posade PVO sistema SA-2 divna od koji su neke stigle iz lučkog grada Hajfonga ostale su zatečene, U ovom ratu vijetanmci su izgubili jednu trećinu lansirnih rampi za cenu oborenog B 52D.

SA-2 Divna u akciji

Pored aviona, u ovom ratu je značajnu ulogu imao i raketni sistem Z-V SA-75 Dvina. Prvo vatreno krštenje rakete Dvina su imale 25. jula 1965. godine, oborivši u jednom danu tri aviona. Uskoro su raketne jedinice PVO postale glavna snaga objedinjenog RV i PVO DR Vijetnama. One su rat završile velikom pobedom oborivši 31 strategijski bombarder B-52 u rejonu Hanoja od 12. do 29. decembra 1972. godine. Tokom 1972. godine RJ PVO su oborile 41 bombarder B-52, 223 lovca F-4, 9 jurišnika F-105, 59 jurišnika A-6, 57 A-7, 1 F-111 i 15 ostalih letelica.

Narednog dana Vijetnamci su obavestili Vašington da dolaze ponovo u Pariz. Zapravo glavni razlog je bilo otkrivanje i uništenje tri najvećih logisitičkih jednica PVO sistema SA-2. Krajem 1972. odnosno 29. decembra Ričard Nikson naredio je kraj operacije Linebacker II. Ova operacija dovela je do mirovnog sporazuma između SAD i Vijetnama sa čime je završen bio ovaj krvavi rat.

Gubici sukobljenih strana

Gubci tokom cele operacije Linebacker I i II iznosili su za SAD 70 aviona F-4 D/E, 5 tipa F-105G, 2 F-111A, Mornarička avijacija A-7 A/C/E, F-8J, 3 A-6A. Korpus mornaričke pešadije 10 aviona F-4J, A-4EE i A-6A i 31 strateški bombarder B-52. Južni Vijetnam 10 aviona.

Gubici Severnog Vijetnama su bili sledeći 63 aviona od toga 40 MIG-21, 10 MIG-19 i 13 MIG-17.

Nakon što su se Amerikanci povukli iz Vijetnama u toku 1973. godine, rat se i dalje nastavio. U sukobu su bili DR Vijetnam i Republika Vijetnam

Kurir.rs/A.Mlakar