Posle ogromnog požara u kaliornijskom parku Big Bejsin 2020. činilo se da drveće, koje je simbol te države, umire. Međutim, desilo se nešto neverovatno- sićušni pupoljci su počeli da izbijaju iz izgorelih ostataka.

Nova studija pokazuje kako je drveće ostvarilo novi rast – iskoristilo je drevne zalihe ugljenika i pupoljačna tkiva formirana pre mnogo vekova.

Drveće diše putem fotosinteze, kojom pretvara ugljen-dioksid iz atmosfere u kiseonik i šećere. Iako se ta energija može upotrebiti za rast, metabolizam i reprodukciju, drveće je takođe može sačuvati za kasnije.

Ta skladišta ugljenika mogu biti od suštinskog značaja za prevazilaženje izazova poput suša ili požara koji uništavaju lišće, a tako i sposobnost fotosinteze.

Naučnici su otkrili da je drveće iskoristilo vrlo stare zalihe ugljenika od pre 50-100 godina, što su najstarije rezerve ugljenika upotrebljene za nešto.

suma.jpg
Foto: - / Ingram / Profimedia

Da bi tačno odredili starost ugljenika upotrebljenog za novi rast kod kalifornijskih crvenih sekvoja (Sequoia sempervirens), istraživači su koristili jedan oblik metoda radioaktivnog ugljenika. Specifični izotop atmosferskog ugljenika, poznat kao ugljenik-14, imao je oštar rast početkom 1960-ih zbog termonuklearnog testiranja, pre nego što je polako opadao tokom vremena. Ugljenik-14 iz tog perioda su apsorbovale sekvoje, zajedno sa izotopima ugljenika-12 koji su bili u atmosferi nakon što su nuklearne probe zabranjene.

Rezerve ugljenika u drveću uključuju mešavinu ovog novijeg i starijeg ugljenika. Pod pretpostavkom da drveće brže koristi noviji ugljenik, naučnici mogu da procene starost rezervi upotrebljenih za razvoj pupoljaka.

Otkriveno je da je jedan deo ugljenika u novim izdancima dobijen fotosintezom pre više od pola veka. Novi izdanci su izbili iz ranije neaktivnih pupoljaka u dubini izgorelih sekvoja. Ti drevni pupoljci su se verovatno formirali dok je drveće još bilo vrlo mlado.

Ovo ogromno drveće ima prečnik od pet metara u osnovi, a neko je staro 2.000 godina – što znači da je pupoljačno tkivo staro 2.000 godina.

Naučnici nisu bili sigurni da li crvene sekvoje mogu da prežive katastrofalan požar koji dostiže visinu krošanja. Takvi ekstremni vremenski događaji mogli bi postati češći zbog klimatskih promena. Studija iz 2022. otkriva da je šumski pokrov u Kaliforniji smanjen za 6,7% od 1985. do 2021, s tim da je povećanje broja požara glavni uzrok.

Najnoviji nalazi sugerišu da su kalifornijske sekvoje otpornije na požare nego što se mislilo. Osim što imaju vrlo debelu koru i vrlo su visine, ovo je još jedna dodatna adaptacija koja crvene sekvoje čini superotpornim na požar.

Proučavanje kako drugo drveće skladišti ugljenik tokom vremena moglo bi takođe biti značajno za razumevanje kako drveće funkcioniše kao lokalni i globalni kontejner za ugljenik.

Drveće apsorbuje ugljen-dioksid iz atmosfere i pretvara ga u biomasu ili energetske rezerve, koje se oslobođaju samo ako je zapaljeno ili posečeno.

Cilj je da se nastavi sa proučavanjem velikih, starih vrsta drveća kao što je džinovska sekvoja (Sequoiadendron giganteum), koja je blisko povezana sa kalifornijskom crvenom sekvojom, ali je različita vrsta i ne klija nanovo posle požara.

(Kurir.rs/Telegraf/Preneo: A.N.)