Naš vodič Alojz mestimično pali žicu od magnezijuma i otvorenim plamenom osvetljava divotu ledenih skulptura koje je napravila priroda

SALCBURG - I u najtoplijim letnjim danima u Austriji postoji mesto na kojem je temperatura oko nule, a da nije reč o najvišim alpskim vrhovima koji su pod snegom i leti. To je pećina Ajsrizenvelt (Eisriesenwelt), "Džinovski svet leda", nedaleko od gradića Verfen (Werfen), pedesetak kilometara južno od Salcburga. Ajsrizenvelt je najveća ledena pećina na svetu.

ledena-pecina-ajsrizenvelt.jpg
Milan Ilić 


Utvrđeno da ovaj pećinski sistem, uglavnom ispunjen ledom, ima ukupnu dužinu veću od 42 kilometra, a za posetioce je otvoren od maja do kraja oktobra.

Do ulaza u pećinu, u masivu Tennen ((Tennengebirge) Severnih krečnjačkih Alpa, dolazi se drumom, zatim žičarom, pa još oko kilometar dugim pešačkim putem. Ipak, isplati se hodati visoko do pećine i po letnjoj sparini.

ledena-pecina-ajsrizenvelt.jpg
Milan Ilić 

Kada se u nju uđe, jedan niz stepenica vodi posetioce uzbrdo, a drugi nizbrdo. Turisti idu trasom dugom oko jedan kilometar, sa ukupno više od 700 stepenica uzbrdo, te toliko i u povratku.

U pećini, u grupi sa profesionalnim vodičem, svaki treći nosi lampu sa otvorenim plamenom, u kojoj gori karbid. Naš vodič Alojz mestimično pali žicu od magnezijuma i otvorenim plamenom osvetljava divotu ledenih skulptura koje je napravila priroda.

Temperatura je svuda u pećini oko nule stepeni Celzijusovih. Svetla iz lampi osvetljavaju čudesne prostore, a vodič se zaustavlja i dodatno osvetljava "Slona", "Damu sa raspuštenom kosom" i razne druge "likove" i čitave ledene pejsaže koje je napravila zaleđena voda u pećini.

ledena-pecina-ajsrizenvelt.jpg
Milan Ilić 

Skoro do kraja 19. veka ova pećina nije bila istražena, što zbog zabačenog položaja, što zbog nepostojanja interesa za speleologijom. Godine 1879. jedan salzburški prirodnjak ušao je u prvih dvestotinak metara i bio prvi koji je ovo prirodno čudo opisao kao pećinu sa mnogo leda.

Istraživanja pećine su ozbiljnije nastavljena 1913, te posle Prvog Svetskog rata. Od 1920. se pećina nudi i kao turistička atrakcija. Prvo su u njoj bile izgrađene jednostavne drvene stepenice. Od 1953. na najstrmijem delu do ulaza zaposlene i posetioce vozi žičara. Njom se za nekoliko minuta savladava visinska razlika od pola kilometra (1.084 do 1.586 metara nadmorske visine).

ledena-pecina-ajsrizenvelt.jpg
Milan Ilić 

Naučnici su utvrdili da su prve šupljine u ovim krečnjačkim alpskim stenama nastale pre oko 100 miliona godina. Hemijske reakcije i erozija uzrokovana vodom je tokom vremena oblikovala prostore pećine. Ona, i mnoge druge slične u svetu nalikuju na neki način kućnom kaminu.

Tokom zime, kada je vazduh u unutrašnjosti planine topliji nego napolju, u pećinu ulazi hladan vazduh i ledi njen donji deo. Kada u proleće kroz stene prodire voda od snega koji se prethodno otopila na planini, ona se u pećini pretvara u led fantastičnih oblika.