PRAZNI LI SE LEPA NJIHOVA? Podaci sa popisa tek delimično otkrivaju demografsku katastrofu naših suseda!

Državni zavod za statistiku Hrvatske će u petak objaviti prve podatke sa prošlogodišnjeg popisa stanovništva. Ovaj podatak biće i odgovor na pitanje koje već neko vreme kruži u javnosti – ima li ih manje od četiri miliona?

To najbolje ilustruje broj živorođenih po naseljima u pojedinim godinama, koji pokazuje da prema poslednjim dostupnim podacima u 2020. godini, od ukupno 6.757 statistički nezavisnih naselja, u njih 2.910 ili čak 43,1 odsto nije bilo novorođenih. U 1224 naselja je rođeno samo jedno dete, utvrđeno je da u 61,2 odsto naselja niko nije rođen ili je rođeno samo jedno dete.

Još porazniji je podatak da je 2020. godine čak 93,4 odsto naselja nije imalo rođenu decu ili je broj rođenih u njima bio samo do desetoro dece. Nasuprot tome, u ostalih 448 ili 6,6 odsto naselja rođeno je više od desetoro dece, a u tom broju samo 32 naselja beleže više od 100 rođene dece. U četiri najveća naselja; Više od četvrtine rođeno je u Zagrebu, Splitu, Rijeci i Osijeku, odnosno 26,3 odsto od ukupnog broja dece u Hrvatskoj“, rekao je demograf Pokos.

Analizirajući ove poražavajuće brojke, odlučio je da ih uporedi sa podacima iz 1970. godine. U to vreme u Hrvatskoj je bilo 6735 naselja. U 39,5 odsto naselja nije rođeno dete ili je rođeno samo jedno dete. S druge strane, u 885 naselja 1970. godine rođeno je više od 10 dece, što je duplo više naselja sa relativno dobrim prirodnim priraštajem u odnosu na 2020. godinu.

Pravi kontekst demografske katastrofe može se dobiti samo ako se ovi podaci uporede sa brojem umrlih u svakom naselju u prethodnoj godini. Pokos je to takođe analizirao i došao do zapanjujućih brojki.

"U 2020. godini zabeležen je prirodni pad u čak 3.905 ili 57,8 odsto naselja, odnosno broj umrlih u ovim naseljima bio je veći nego u broju živorođenih. Može se zaključiti da su i ova naselja na ivici. demografskog izumiranja, čime se udeo uskoro izumrlih naselja podiže na 77 odsto, odnosno više od tri četvrtine svih naselja.

U 2020. godini bilo je 998 živorođenih više nego umrlih, što je samo 14,8 odsto svih naselja, ili skoro četiri puta manje nego što je bilo naselja sa prirodnim padom. U preostalih 556 naselja broj živorođenih bio je isti kao i broj umrlih, a među njima je bilo 281 naselje u kojima je samo jedan stanovnik rođen živ i umro, pa se s pravom postavlja pitanje demografske budućnosti ovih naselja“, upozorio je demograf Pokos.

I ovde je povukao paralelu sa 1970. godinom i utvrdio da je tada u 2701 naselju 40,1 odsto od ukupnog broja naselja zabeležilo prirodni pad. Živorođenih je bilo za 2.499 više ili 37,1 odsto od ukupnog broja, dok je isti broj rođenih i umrlih zabeležen u 786 naselja, a u 749 naselja niko nije umrl niti rođen.

Pokos upozorava da u analizi nije koristio podatke o migracijama, jer oni nisu javno dostupni za svako naselje u Hrvatskoj. Ali on je uveren da bi korišćenjem ovih podataka dobili još poraznije brojke.

Problematično je i to što mnogi građani prijavljuju prebivalište u naseljima u kojima ne žive veći deo godine osim, ​​recimo, posedovanja stana ili vikendice, čime izbegavaju plaćanje većeg poreza. Osim toga, mnogi iseljenici nisu odjavili svoje prebivalište u Hrvatskoj da bi ostvarili pravo na zdravstveno osiguranje ili socijalna davanja.

Kada bi ovi podaci bili usaglašeni, odnosno pravilno ažurirani i javno dostupni, demograf Pokos i njegove kolege mogli bi otkriti prave razmere demografske katastrofe u Lepoj njihovoj.

Kurir.rs/Net.hr