Hrvatska nestaje. Prema privremenim rezultatima popisa stanovništva 2021., u njoj živi samo 3.89 miliona ljudi. Hrvatska je toliko stanovnika imala 1948.

Istorijska demografska katastrofa

Broj stanovnika Hrvatske pada od 1991., kada je u njoj živelo 4.784.265 stanovnika. U decenijama pre te godine broj stanovnika je rastao: 1981. je u Hrvatskoj bilo 4.601.469 stanovnika, 1961. godine 4.159.696, 1953. godine 3.936.022, 1948. godine 3.779.858, a 1931. godine 3.430.270 stanovnika.

Od popisa stanovništva 1948. Hrvatska nije zabeležila ovoliko nizak broj. Od 1991. je izgubila 895.736 stanovnika, skoro celi Zagreb. U poslednjih deset godina, tj. od prošlog popisa stanovništva, koji je održan 2011., izgubljeno je 396.360 stanovnika, gotovo 10%.

Pravi broj je verovatno i manji

Realno je taj broj još i manji jer su mnogi popisani, iako većinu godine rade u inostranstvu, a neki su se, moguće, i sasvim odselili, a svejedno su ih porodice popisale u Hrvatskoj. Svi delovi Hrvatske su gubili stanovnike, najviše Slavonija.

Nema županije u Hrvatskoj koja je zabeležila rast stanovništva. Vukovarsko-srijemska je izgubila skoro svakog petog stanovnika (više od 19%), Sisačko-moslavačka i Brodsko-posavska 17.53%, a najmanji pad je bio u Zagrebu, Dubrovačko-neretvanskoj županiji i Zadarskoj.

Stanje u Srbiji

Statističari i demografi, koji problemu nataliteta pristupaju kroz podatke i brojke, decenijama unazad upozoravaju na lošu sliku i činjenicu da svake godine u Srbiji više ljudi umre nego što se rodi - a 2020. godine postavljen je još jedan negativan rekord.

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku (RZS), broj živorođene dece u Srbiji na godišnjem nivou prvi put je pao ispod 62.000, a u istih 12 meseci broj umrlih nadmašio je broj rođenih za više od 55.000.

Sve negativniji prirodni priraštaj za Srbiju nije novost - on raste već više od 30 godina, pre svega zbog smanjenja broja rođenih i prilično nepovoljne starosne strukture, smatra Vladimir Nikitović, demograf u Institutu za društvene nauke u Beogradu.

"Demografski trendovi se sporo menjaju, pa se ne može očekivati da smanjenje i starenje populacije u Srbiji prestane u bliskoj budućnosti - možemo možda samo usporiti taj proces i to je prilično deprimirajuća činjenica", ističe on.

Osim masovnog iseljavanja, tim rezultatima je kumovao jako nizak broj rođenih godišnje uz sve veći broj umrlih. 2020. je rođeno tek 35.987 dece, a umrle su 57.023 osobe, čime se samo te godine broj stanovnika u Hrvatskoj smanjio za 21.036, praktično jedan manji grad.

Od popisa stanovništva je neto migracioni saldo negativnih 111.922 ljudi, što znači da se u poslednjih 10 godina iz Hrvatske iselilo toliko ljudi više nego što se uselilo.

Analiza problema tek počinje

Ovih dana će se intenzivno raspravljati o uzrocima ovolikog pada. Ali činjenica je neosporna: Hrvatska još od kraja 2. svetskog rata nije imala ovoliko malo stanovnika.

Iako je jasno da se nalazi u demografskoj fazi koju karakteriše nizak prirodni priraštaj, kao celi razvijeni svet, ovako loše stanje nije rezultat samo toga. Ogromno iseljavanje i generalno pad broja stanovnika kočnica su i ekonomskog razvoja.

Kurir.rs/Index.hr