Marko Marinković, Radivoje Andrić, Srđan Dragojević, Dejan Zečević, Dragan Bjelogrlić... su se u filmovima koje su režirali na razne načine bavili najvažnijom sporednom stvari na svetu

Sport, a posebno fudbal neretko su inspiracija filmskim stvaraocima u svetu, a poslednjih godina sve više i kod nas.

Podsećamo na filmove srpske kinematografije, nastale u periodu između devedesetih godina prošlog veka i današnjih dana, koji na neki način dotiču fudbalsku igru – bilo da je ona u funkciji glavne radnje, ili je glavna tema. U većini njih spominju se večiti rivali, kao neiscrpna tema, bilo da se radi o samim klubovima, njihovim igračima, ili navijačima.

U mnoštvu filmova, odabrali smo osam koji će vas verujemo dobro zabaviti.

1. Tri palme za dve bitange i ribicu (1998, Radivoje Andrić, komedija)

Radnja preslikava društveni ambijent u Srbiji 1993. godine. U beznađu hiperinflacije, ratova u okruženju, mobilizacija, lopovskih piramidalnih štedionica. Lane (igra ga Žika Todorović, glumac i nekadašnji bubnjar EKV-a), strastveni navijač Partizana, živi sa svojim prijateljem slikarom Terzom (Milorad Mandić-Manda) na jednom splavu i pokušava da opstane prodajom njegovih slika za “novu elitu”.

On se zaljubljuje u Nadicu (Dubravka Mijatović), lepu djevojku koja radi na “hot-lajnu”. Sa Lanetovim starim prijateljem Momom, koji je zaposlen kao čuvar u jednoj piramidalnoj štedionici, planiraju da opljačkaju tu štedionicu i sa parama pobegnu na egzotično pusto ostrvo sa palmama …
Kakve veze ima ovaj film sa fudbalom? Ima, zbog ovih scena:

http://www.youtube.com/watch?v=R_8LkeaJr6o
http://www.youtube.com/watch?v=djtLbejOwU0


2. Ona voli Zvezdu (2001, Marko Marinković, komedija)

Glavni lik Srba (igra ga Gordan Kičić) je maturant i fudbalski fanatik, tačnije kralj uličnog fudbala, koji igra iako nema društvo, zimi, leti , po kiši, snegu, dok mu baka baterijom osvetljava skučeno dvorište, takozvanu malu Marakanu.
Nema te cene za koju bi pristao da postane profesionalac i da igra za novac. On odbija ponude raznih lovaca na talente iz inostranstva koji mu nude kule i gradove …
Tu je i Dača (Ana Stefanović) koja je u njega potajno zaljubljena od prvog osnovne, zatim nova učenica u koju se Srba zaljubljuje – a ona voli Zvezdu …
Najpoznatiju muzičku numeru iz filma napisao je i sa grupom izveo Momčilo Bajagić-Bajaga, a u filmu se pojavljuje Danijela Vranješ, poznata i po tome što se 2006. godine slikala za naslovnu stranu i duplericu februarskog broja srpskog “Plejboja” i učestvovala u premijernom izdanju srpsko-crnogorskog VIP “Velikog brata” iz 2007. godine …

http://www.youtube.com/watch?v=Vp_hlvPytzw

3. Munje (2001, Radivoje Andrić, komedija)

Još jedna komedija Radivoja Andrića, smeštena u kontekst teške realnosti Beograda devedesetih. Mare (Boris Milivojević), Pop (Sergej Trifunović) i Gojko (Nikola Đuričko) odrasli su zajedno. Dok su Mare i Pop oduvek sanjali da postanu muzičari, Gojko (koga su oni zlostavljali u školi i dali mu nadimak “Sisa”) postao je “neko” – vlasnik kluba i muzičkog studija.

Mare i Pop ga mole da im pomogne oko objavljivanja njihovog demo-snimka, ali Gojko-Sisa nije zaboravio zlostavljanja iz školskih dana …

Andrić u jednoj sceni radi omaž nekadašnjem centarforu Crvene zvezde Dušanu Saviću i njegovom legendarnom golu protiv Arsenala na Hajberiju 1978. godine:

http://www.youtube.com/watch?v=2pqKLP_UQFQ

4. Kad porastem, biću kengur (2004, Radivoje Andrić, komedija)

Film se sastoji od tri paralelne priče koje se mešaju. U jednoj od njih, pratimo lokalnu ekipu koja u kladionici napeto prati meć Istvič – Mančester Junajted, ne samo zbog tiketa koje su uplatili, već i zato što je na golu Istviča njihov drug iz kraja – Zoran Paunović – Kengur (igra ga Nikola Đuričko).
U ulozi lokalnog kriminalca Gangule pojavljuje se Aleksandar Šapić, vaterpolo reprezentativac u periodu između 1995. i 2008. godine, jedan od najboljih vaterpolista sveta svih vremena.
Nakon završetka sportske karijere, Šapić je zaplivao političkim vodama i postao jedan od istaknutijih članova Demokratske stranke. Politički protivnici i tabloidni mediji nisu zaboravili njegov izlet u glumu, pa ga često zovu Gangula, prema liku koji je glumio u ovom filmu.

http://www.youtube.com/watch?v=8njLsfDlieA

5. Montevideo, Bog te video! (2010, Dragan Bjelogrlić, drama)

Rediteljski debi glumca Dragana Bjelogrlića (široj ex-jugoslovenskoj publici postao poznat još kasnih osamdesetih kao Slobodan iz serije “Bolji život”, a kasnije se pojavio i u regionalno popularnim filmovima Srđana Dragojevića “Lepa sela, lepo gore” i “Rane”).

Scenario filma napisan je po istoimenoj knjizi sportskog novinara Vladimira Stankovića koja govori o velikom uspehu fudbalske reprezentacije Jugoslavije na Svetskom prvenstvu u Montevdeu 1930. godine. Podsetimo, naš nacionalni tim je zbog bojkota fudbalskih podsaveza Zagreba, Splita, Sarajeva i Subotice, bio sastavljen samo od igrača iz beogradskih klubova Jugoslavije, BSK-a i BASK-a i dvojice fudbalera iz francuskog Setea.
Uprkos ovom hendikepu, Jugoslavija je ostvarila sjajan uspeh – podelila je treće mesto sa selekcijom SAD-a (tada se nije igrala utakmica za treće mesto).

Radnja filma obuhvata period od kraja 1929. do početka septembra 1930. godine i kroz priču o Blagoju-Moši Marjanoviću, Aleksandru Tirnaniću – Tirketu, Milutinu Ivkoviću – Milutincu, Milovanu Jakšiću i ostalim fudbalskim repezentativcima, prikazuje socijalno-kulturni milje tadašnjeg Beograda.
Popularnosti filma doprinela je i prašina koja se u medijima digla oko nekih faktografskih grešaka. Jedna od njih je da u filmu reprezentativci Jugoslavije igraju u crvenim dresovima, iako je činjenica da je boja dresa jugoslovenske reprezentacije, od prve utakmice 1920. godine, pa sve do devedesetih godina prošlog veka, bila – plava.

U televizijskoj seriji, nastaloj od filma, pojavljuje se i legendarni hrvatski trener Miroslav-Ćiro Blažević, koji glumi tadašnjeg selektora reprezentacije Jugoslavije Antu Pandakovića.

U ovom filmu se direktno ne spominju dva najveća kluba, ali je iz Jugoslavije za koju navija Bogdan (Branimir Brstina), kasnije nastala Crvena zvezda, dok je BSK prethodnik OFK Beograda.

http://www.youtube.com/watch?v=TZOrgK0cp6k

6. Montevideo, vidimo se! (2014, Dragan Bjelogrlić, avantura-komedija)

Na krilima velikog uspeha prvog filma, popularni Bjela napravio je nastavak sage o učešću Jugoslavije na prvom svetskom fudbalskom prvenstvu. Dok je prvi film opisivao dešavanja koja su prethodila samom Prvenstvu, film “Montevideo, vidimo se!” radnju premešta u glavni grad Urugvaja, poprište istorijskih utakmica.
Visokobudžetni film koji je samo u Srbiji imao više od pola miliona gledalaca – svaki dan ga je u bioskopima videlo više ljudi nego bilo koju utakmicu fudbalskog šampionata Srbije. Atraktivnosti filma doprinela je i pojava poznatog američkog glumca Armanda Asantea i španske glumice Elene Martinez.
Bjelogrlić je želeo da za film angažuje i najboljeg srpskog tenisera svih vremena Novaka Đokovića, koji zbog obaveza nije bio u mogućnosti da debituje na filmu.
Naravno, ni u ovom nastavku nisu izostali gafovi sa bojom dresova. U scenama sa utakmice Brazil – Jugoslavija, Brazilci nose žute dresove. Činjenica je, međutim, da su fudbaleri brazilske reprezentacije do 1953. godine nastupali u belim ili plavim dresovima.

http://www.youtube.com/watch?v=cARFBihsR6Q

7. Rane (1998, Srđan Dragojević, drama)

Film je posvećen generacijama rođenim posle Tita. Baziran na istinitom događaju, film prati sudbinu dvojice dečaka, Pinkija i Švabe, koji odrastaju u Novom Beogradu, u periodu 1991—1996. Detinjstvo glavnih junaka determinisano je sankcijama, blizinom rata i kriminalizacijom čitavog društva, koji udruženi stvaraju sasvim nov sistem vrednosti.

Kao i mnogi njihovi vršnjaci, Pinki i Švaba već sa četrnaest godina ulaze u svet kriminala, prihvatajući vrednosti Srbije iz tog perioda, eks-komunističke zajednice u hiper-tranziciji, koja, zbog rata i sankcija, podseća na teatar apsurda. Idoli glavnih junaka su poznati beogradski kriminalci i TV šou „Puls asfalta“ koji takvu felu ljudi dovodi u goste i stvara od njih medijske zvezde. Pinki i Švaba maštaju da jednog dana gostuju u svojoj omiljenoj emisiji i trude se, zločinima, da to zasluže. Nakon što uspevaju u tome, njihov uspon u svetu kriminala se prekida međusobnim sukobom. Švaba ispaljuje pet metaka u Pinkija, nesvestan toga da svog najboljeg prijatelja ranjava u ista ona mesta u koja je Hrist ranjen dve hiljade godina ranije.
Pinki uspeva da preživi i nakon izvesnog vremena beži iz bolnice, te poziva svog prijatelja na pomirenje.

Pomirenje je više nego užasno - ranjeni dečak treba svom drugu, po nepisanom pravilu, da napravi pet potpuno istih rana kako bi se prijateljstvo obnovilo.

U jednoj sceni dečak totom seksa pominje ime nekadašnjeg centarfora Crvene zvezde Dušana savića, koji se podsećamo pojavljuje i u Munjama.

http://www.youtube.com/watch?v=EJRaosnIXBA

8. Vojna akademija (2012, Dejan Zečević, TV serija)

Ova TV serija opisuje grupu vojnih kadeta koji bivaju primljeni na akademiju, gde počinje njihovo obrazovanje za vojne pilote, ali i druge avanture.

Priča prati nekoliko ličnih sudbina kadeta i kadetkinja od prve radosne vesti da su primljeni na studije Vojne akademije, preko sudara sa realnošću vojničkog života, do uspostavljanja ravnoteže između napora i ljubavi njihovih mladih života. U prvoj epizodi maturanti dobijaju obaveštenja da su primljeni na studije na Vojnoj akademiji. Glavni likovi su nekoliko budućih kadetkinja i kadeta čiji se život iznenada menja ovom, za većinu njih, radosnom vešću.

Tu su i njihovi roditelji, iz različitih socijalnih okruženja i iz raznih delova Srbije, koji različito i reaguju na profesionalni izbor svoje dece - od grotesknog ushićenja, do tihog negodovanja, zavisno od mnogih klišea i predrasuda koji postoje nasleđeni iz prethodnih vremena...

U jednoj sceni grupa navijača Partizana sreće radnike Gradske čistoće i sprema se da ih bije, kada Stošić (Bojan Perić), koji je pre dolaska na Akademiju i sam bio pripadnik grupe najvatrenijih navijača Partizana nailazi automobilom i uz prekor naređuje drugarima da produže dalje.

http://www.youtube.com/watch?v=uEsfCns1o0E