Bilans najtragičnijeg događaja u novijoj srpskoj istoriji vojno-policijske akcije “Oluja” koja se dogodila pre 27 godina, bio je 250.000 Srba proteranih iz svojih domova.

Broj žrtava u ovom najvećem etničkom čišćenju u Evropi posle Drugog svetskog rata i dalje je predmet sporenja između Srbije i Hrvatske, ali se barata brojkom od oko 2.000 stradalih.

Tokom tih nekoliko dana, od 4. do 8. avgusta 1995. godine, prognan narod pohrlio je tada ka Srbiji, a procentualo najviše njih završilo je u Novom Sadu koji ih je oberučke primio.

profimedia0068473618.jpg
JOEL ROBINE / AFP / Profimedia 

Proterani Srbi nalazili utočište u Srbiji i Republici Srpskoj

Prethodno je za vreme rata u bivšoj Jugoslaviji, na teritoriji Banije, Like, Korduna i Severne Dalmacije oformnjena Republika Srpska Krajina. Vojnom akcijom “Oluja” Hrvatska je preuzela kontrolu nad ovom oblasti kojom je prethodnih godina upravljalo lokalno srpsko rukovodstvo uz podršku Beograda.

Tada je jedan deo srpskog stanovništva napustio ovu teritoriju, našavši utočište u Srbiji i Republici Srpskoj, jednom od dva entiteta koji čine Bosnu i Hercegovinu. Deo onih koji nisu želeli da napuste svoja ognjišta bili su likvidirani.

Prema podacima Helsinškog odbora za ljudska prava, do kraja 1995. godine oko 400 Srba koji su odlučili da ostanu u svojim kućama, ubijeno je.

Nove optužnice zbog raketiranja kolone civila

Rane ni posle 27 godina ne zarastaju. Taj dan 4. avgust, u Zagrebu i Kninu slavi se kao Dan pobede, dok se u Srbiji obeležava uz paljenje sveća i komemorativne govore.

Da je “Oluja” zaista tragedija jednog naroda nedvosmisleno pokazuju i brojke: prema popisu iz 1991. godine, u Hrvatskoj je živelo oko 500.000 Srba, a danas ih je oko 150.000.

Kao epilog progona Haški tribunal osudio je nakon 16 godina, tek 2011. godine, generale Anta Gotovinu i Mladena Markača na po 18 godina zatvora zbog “Oluje”. Međutim, presudom Žalbenog veća, oni su oslobođeni.

Ove godine Tužilaštvo za ratne zločine podiglo je optužnicu protiv četiri visoka oficira Hrvatske vojske zbog, kako se navodi, zločina nad srpskim civilima u akciji “Oluja”, jer su 7. i 8. avgusta 1995. godine naredili avionsko raketiranje kolone izbeglica na Petrovačkoj cesti kod Bosanskog Petrovca i u mestu Svodna kod Novog Grada.

Hrvatski Centar za suočavanje s prošlošću Documenta pozdravili su u maju najavu srpskog tužilaštva o podizanju optužnice protiv hrvatskih vojnih pilota i pozvao nadležne institucije da se što pre dogovore u kojoj zemlji će se nastaviti postupak.

nsuzivo