100 GODINA OD VELIKE POBEDE U VELIKOM RATU: Srpska vojska na današnji dan pobedonosno je ušla u Beograd!

Sutra će prvi čas u školama biti posvećen oslobađanju Beograda u Prvom svetskom ratu...

U školama će prvi čas biti posvećen ovoj temi, a na Novom groblju na Spomen-kostrurnici branilaca Beograda biće održan pomen i položeno cveće.

Zatim će na platou ispred Skupštne grada biti priređen scensko-muzički spektakl "Beogradske sene".

Nakon toga u holu Starog dvora biće otvorena izložba Ambasade Francuske, a Arhiv grada Beograda otvoriće izložbu posvećenu oslobađanju u Prvom svetskom ratu.

"Sutra će prvi čas u školama biti posvećen oslobađanju Beograda u Prvom svetskom ratu, jer je važno da deca dobiju pravu informaciju i da neguju patriotski duh prema državi, ali i da shvate koliko je vredna i važna sloboda", rekao je u sredu pomoćnik gradonačelnika Andreja Mladenović gostujući na Studiju B.

Podsetio je da je Grad ove godine prvi put vezao dva važna datuma iz istorije našeg grada, jer je, kaže, važno setiti se heroja koji su oslobađali naš grad 1944. godine, a posebno 1918. godine, jer ove godine ceo svet slavi veliki jubilej, stogodišnjicu od završetka Prvog svetskog rata.

Ovogodišnji program osmišljen je tako da bismo se odužili i saveznicima, pa traje od 19. oktobra do 1. novembra, naveo je Mladenović. Juče je održan omaž velikom čoveku Janisu Janulisu, Grku sa Krfa, koji je svoje imanje posvetio i ostavio srpskoj vojsci. On je dobio ulicu na Voždovcu i to je bila jednoglasna odluka na sednici Skupštine grada".

Podsetio je da je u utorak u Lazarevcu položen venac na Spomenik srpskom ratniku, na mestu gde je vođena Kolubarska bitka, a da je dan ranije u Mladenovcu položen venac na spomen-česmu posvećenu britanskim bolničarkama, koje su negovale srpske ratnike.

Vek od oslobođenja: Na današnji dan srpska vojska je pobedonosno ušla u Beograd

Nešto više od mesec i po dana trebalo je srpskoj vojsci da od Solunskog fronta stigne do prestonice Srbije i da je oslobodi.

Na današnji dan 1918. godine, pre tačno 100 godina, Beograd je oslobođen od austrougarske okupacije u Prvom svetskom ratu. Prva armija Vojske Kraljevine Srbije, pod komandom vojvode Petra Bojovića, ušla je trijumfalno u prestonicu samo mesec i po dana od proboja Solunskog fronta. Proboj Solunskog fronta počeo je u noći između 14. i 15. septembra, a već 1. novembra srpski vojnici oslobodili su Beograd, udaljen čak 600 kilometara.

Tog 1. novembra 1918, posle nezadrživog naleta Dunavske, Moravske i Drinske divizije, već ujutru na ulicama Beograda pojavile su se prve komite, a oko 10.30 u grad je prodro konjički eskadron Dunavske divizije i izbio na Kalemegdan.

Već oko 13 sati poslednji okupatorski vojnici napustili su Beograd, rušeći za sobom mostove. Oko 15 sati Moravska i Dunavska divizija su se našle na liniji Veliki Vračar - Banjica - Topčidersko i Banovo brdo, te je Beograd zvanično bio oslobođen.

Nakon oslobođenja Beograd je postao prestonica Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, a 21. decembra 1920. godine dobio je Krst viteza Legije časti od Francuske za hrabro držanje u ratu.

Iako je važnost ovog datuma nediskutabilna, on se ipak obeležava simbolično, a veoma mali broj Beograđana zna šta se desilo 1. novembra 1918. godine. O tome svedoči i to što se u školama u okviru samo jednog časa izučava oslobođenje Beograda u Velikom ratu. Jedini način da se više pažnje Beograđana i javnosti skrene na ovaj datum je da se drugačije obeležava, smatra profesor istorije Aleksandar Markov.

Kralj nema ni spomenik, ni ulicu

U Beogradu postoji nekoliko znamenja koji podsećaju na Prvi svetski rat. To su Spomenik neznanom junaku na Avali, kosturnica na Novom groblju, Spomenik trećepozivcima na Vračaru, kosturnica branilaca na Kalemegdanu, Spomenik zahvalnosti Francuskoj, Spomenik vojvodi Petru Bojoviću (izgrađen tek 1990), Spomenik Franšu Depereu...

Međutim, glavnokomandujući srpske vojske, regent i potonji kralj Aleksandar Karađorđević nema ni spomenik ni ulicu u prestonici. Tek nedavno je leva obala Save, od Brankovog mosta do Ušća, nazvana Obala kralja Aleksandra Karađorđevića. Ni njegov otac, kralj Petar Prvi, poznat i kao Oslobodilac, nema spomenik u Beogradu, premda ima ulicu.

(Kurir.rs/Tanjug/Beta/Blic/Foto: Youtube Printscreen)