Sahat-kula je kapija Gornjeg grada i spada u najznačajniju i najočuvaniju znamenitost ovog dela Beogradske tvrđave. Visoka je 27,5 metara.
Podignuta je sredinom XVIII veka, a danas predstavlja glavni ulaz u Gornji grad.
Osmougaona barokna kula je vidljiva iz svih delova Kalemegdanskog parka, ima časovnik sa centralnim mehanizmom i tegovima, kao i dva gonga, a između dva navijanja je mogla da radi oko nedelju dana.
Satni mehanizam je obnovljen 2002. godine, i sada „kuca" na savremenim principima.
Današnji časovnik je izrađen početkom 20. veka u zvonolivnici Pantelić iz Zemuna. Iako je prvobitni mehanizam obnovljen i osposobljen, ipak je ugrađen mikroračunarski kontrolisan sistem sa elektromotorima, senzorima i elektromagnetima koji otkucava na četvrt sata dok se stari mehanizam čuva.
Sahat kula u celini je sačuvana u svom izvornom obliku, i danas ima sva autentična arhitektonska i stilska obeležja. Odlikuje se elementima baroka, tada vodećeg pravca u evropskoj arhitekturi.
Sahat-kule su bile karakteristične za evropske gradove pod turskom vlašću. Beograd ima svoju, neobičnu po tome što je napravljena na samoj tvrđavi, a ne u gradu kao što je bilo uobičajeno.
Na planovima iz poslednje decenije 18. veka opisana je kao „visoka kula sa kupolom koja je prekrivena limom na nemački načinˮ i „kula sa satom pod kojom je jedna stražara.ˮ
Prva sahat kula u Osmanskom carstvu je zidana u Skoplju između 1566. i 1572. godine.
Imala je kazamate za smeštaj straže, oružja i vojnog materijala.
Tokom poslednjih godina turske vladavine uz Sahat kapiju prizidano je jedno prizemno zdanje u kome se nalazila kantina oficira turskog garnizona.
Poznati turski putopisac Evlija Čelebija zabeležio je da se zvuk zvona Sahat kule čuje iz daljine, čak i kada se putnik nalazi na čitav dan hoda preko Save.
U bočnoj prostoriji Sahat kule se nalazi Galerija beogradske tvrđave.
Sahat kula je jedan od simbola Beograda i predstavlja nezaobilazan deo turističke ponude glavnog grada. Zvuk sata i danas izaziva veliku radost kod mnogobrojnih posetilaca, koji svakodnevno dolaze.
Kurir.rs/ gradonacelnik.beograd.rs/ A. K.
NE PROPUSTITE
