Najveća kula Beogradske tvrđave, izgrađena je radi odbrane grada od turske vojske, kasnije je pretvorena u tamnicu, a danas predstavlja najbolje očuvano srednjovekovno zdanje Tvrđave i prepoznatljiv simbol Beograda.
Kula Nebojša danas je smeštena u Donjem gradu Beogradske tvrđave u blizini Dunava. U srednjem veku nalazila se u Gornjem gradu i bila je najznačajnija kula u tadašnjem Beogradu. Kada je krajem 17. veka gornjogradska kula razorena, njeno ime preneto je na današnju Kulu Nebojšu, koja je po hijerarhiji moći bila nakon nje.
Kula Nebojša podignuta je oko 1460. godine kako bi topovima branila ulaz u Donji grad. Posebno je bila značajna u sistemu odbrane Beograda prilikom turske opsade 1521. godine. Beograd je dugo uspešno branjen dejstvom topova sa Kule, a tek kada su je Turci zapalili, Osmansko carstvo je zauzelo Beograd.
Kula je zapaljena nakon pada Beograda 1521. godine. Obnovljena je po naređenju sultana Sulejmana i u to vreme zvala se Bela kula.
Osnova Kule je osmougaona, a njena prvobitna visina bila je 22 metara. Drvenim konstrukcijima bila su odvojena četiri etaža i prizemlje, a na svakom spratu nalazilo se od pet do šest topovskih otvora. U 18. veku, za vreme austrijske vladavine (1717-1739) Beogradska tvrđava je obnovljena, kao i Kula Nebojša. Iznad poslednjeg sprata Kule izgrađena je zasvedena konstrukcija, prošireni su topovski otvori i ona je ponovo branila ulaz u Beograd.
Krajem 18. veka Kula Nebojša postaje turska tamnica, u kojoj je bio zatočen i pogubljen 1798. godine čuveni grčki revolucionar Riga od Fere. U njoj je pogubljen i mitropolit Metodije 1800. godine. Nakon sloma Prvog srpskog ustanka mnogi Srbi bili su zatočeni u Kuli Nebojša, a 1815. godine njen zatvorenik bio je i prvi srpski gradonačelnik Jevrem Obrenović, brat kneza Miloša.
U Kuli Nebojša Osmanska imperija zatočila je, mučila i 1798. godine ubila grčkog revolucionara Rigu od Fere.
Kula Nebojša jedan je od glavnih simbola Beogradske tvrđave, ali i glavnog grada. Uz donaciju grčke vlade Kula je obnovljena 2010. godine, a danas predstavlja kulturni centar, u kom se održavaju izložbe.
Njen sadašnji enterijer čine prizemlje i tri sprata, a u delu prostora u priobalnom bedemu nalazi se višenamenska sala. U Kuli su prikazane izložbe o njenom istorijatu, životu i delu Rige od Fere, kao i o Prvom i Drugom srpskom ustanku.
Kurir.rs/ gradonacelnik.beograd.rs/ A. K.
NE PROPUSTITE
Bonus video:
