VLADIKA ATANASIJE: Gavrilo Princip je stao ispred tiranina, baš kao David pred Golijata!

"Nije dobro da se hvalimo stradanjima, to vidi Bog, ali, s druge strane, treba da iz toga izvučemo neku lekciju", naglasio je umirovljeni vladika Atanasije

On je rekao da srpski narod treba da bude narod pažnje i da je Grahovo junačko, ali i sveto hrišćansko mesto.
"Nije dobro da se hvalimo stradanjima, to vidi Bog, ali, s druge strane, treba da iz toga izvučemo neku lekciju", naglasio je umirovljeni vladika Atanasije.

Parastos Gavrilu Principu, njegovim roditeljima i Srbima stradalim u Prvom svetskom ratu, te sveštenicima Milanu i Iliji Bilbiji služen je na gradskom groblju u Mramorju. Liturgiji i parastosu prisustvovali su sveštenstvo Eparhije bihaćko-petrovačke, izaslanik predsednika Republike Srpske Duško Četković, direktor Republičkog sekretarijata za vere Dragan Davidović, te predstavnici opštinske vlasti u Bosanskom Grahovu i Drvaru i mnogobrojni vernici.

Parastos je služen u okviru obeležavanja 100 godina od početka Prvog svetskog rata. Princip je rođen je u julu 1894. godine u okolini Grahova. Njegovo zdravlje od najranijeg detinjstva bilo je narušeno i bolovao je od tuberkuloze. U Sarajevu je pohađao Trgovačku školu, a potom i gimnaziju iz koje je izbačen pošto je otkriveno da je član jedne antiaustrijske organizacije. Zbog atentata na Franca Ferdinanda pred sud je 12. oktobra 1914. godine izvedeno 25 mladih ljudi.

Od šest atentatora pet je bilo mlađih od 21 godine, što ih je, prema tadašnjem zakonu, činilo maloletnim. Osuđeni su 29. oktobra na dugogodišnje zatvorske kazne i smrt vešanjem. Gavrilo, koji je bio maloletan, osuđen je na 20 godina zatvora. Kaznu je prvo izdržavao u Sarajevu, a potom u Terezinu, u današnjoj Češkoj. Na zidu ćelije u Terezinu Princip je napisao: "Naše će sjeni lutati po Beču, hodati po dvoru, plašiti gospodu...".

Gavrilo Princip umro je 28. aprila 1918. godine, samo nekoliko meseci pred raspad Austro-Ugarske. Državne vlasti Kraljevine SHS prenele su 1921. godine tela atentatora u Sarajevo, gde su sahranjeni u zajedničku grobnicu, kapelu vidovdanskih heroja. Most u Sarajevu, nedaleko od mesta atentata, dobio je 1918. godine spomen- ploču i naziv po Gavrilu Principu. Vlasti Federacije BiH, koje ovaj čin ne smatraju istorijskim, promenila su naziv mosta u Latinska ćuprija, a ploču uklonile.

Rodna kuća Gavrila Principa, zapaljena je u Drugom svetskom ratu, a obnovljena 1964. godine kao muzej koji je čuvao uspomenu na junaka sa Tromeđe, sve do rata 1992-95. godine, kada je ponovo zapaljena. Auto, Gavrilov pištolj i okrvavljena uniforma Franca Ferdinanda nalaze se u Vojnoistorijskom muzeju u Beču. Metak koji je ubio Ferdinanda izložen je u češkom gradu Konopište.