Veliki župan Stefan Nemanja borio se za samostalnost Srbije, a 1196. se povukao s vlasti i zamonašio

Simeon je monaško ime Stefana Nemanje, osnivača dinastije Nemanjića. Rođen je 1114. godine (prema nekim izvorima, 1118. godine) u Ribnici kod Podgorice. Njegov otac Zavida zbog dinastičkih sukoba sklonio se tu iz Raške, pa mu se tu rodio najmlađi sin, i tu su ga krstili latinski sveštenici. Po povratku u Rašku, Nemanju je miropomazao i pravoslavni sveštenik.

Podela države

Posle očeve smrti i deobe Zavidine države s braćom, na upravu su mu zapale teritorije oko Podgorice, Ibra i Rasine do Morave. Na početku je bio u vazalnom odnosu prema Vizantiji. Car Manojlo I Komnin je, pri svom dolasku u Niš oko 1162. godine, pozvao Nemanju i bogato ga darovao, dao mu oblast Dubočicu kod Leskovca kao večnu baštinu i proglasio ga u njoj samovlasnim.

Nemanja je tokom svoje vladavine vodio ogorčenu borbu za samostalnost Srbije. Ostvario je svoj cilj nakon Manojlove smrti, kad je u savezu sa Ugarima napao neke oblasti Vizantijskog carstva i priključio Raškoj teritorije između Zapadne i Velike Morave, Kosovo, Lab, Hvosno i Zetu.

Posle neuspelog saveza sa Ugarima i Bugarima, Srbi su 1190. godine poraženi na Moravi i bili su prinuđeni da sklope mir s Vizantijom. Mirovni ugovor je osnažen ženidbom Nemanjinog sina Stefana sa sinovicom vizantijskog cara. A kad je Stefanov tast došao na presto, Nemanja se 1196. godine na zahtev Vizantije povukao s vlasti i već narednog dana zamonašio i u manastiru Studenici dobio ime Simeon.

Tu je ostao oko godinu i po dana, a u jesen 1197. odlazi kod svog sina Save na Svetu Goru. Zajedno će podići manastir Hilandar „za primanje ljudi od srpskog naroda koji se odaju monaškom životu“. Dane je provodio u molitvama, a 13. februara 1199. godine, star i već bolestan, umro je.

Njegova dela su velika: utemeljio je srpsku državu i pravoslavlje uveo kao državnu veru. U sređivanju unutrašnjih prilika oslanjao se na Crkvu, kojoj je davao velike povlastice i posede, a i sam je gradio neke od danas najznačajnijih manastira: Studenicu, Ðurđeve stupove, Svetog Nikolu kod Kuršumlije i Hilandar.

Sveta loza

U Hilandaru postoji vinova loza Svetog Simeona Mirotočivog, koja je iznikla iz groba sveca, probila zid crkve i već više od 800 godina rađa. Veruje se da je čudotvorna i da pomaže roditeljima bez dece da dobiju potomstvo.

Zbog opasnosti da Latini napadnu Svetu Goru, odnosno Hilandar, i želje samog Simeona da mu telo počiva u rodnom kraju, Sava je u pratnji hilandarskih monaha 1208. ili 1209. godine mošti svog oca preneo u Studenicu. Nad njima su se izmirila dva starija Savina brata, Stefan i Vukan.

Freske koje prikazuju prenos moštiju svetog Simeona nalaze se u Studenici, Sopoćanima i Gradcu, a lik ovog sveca, samog ili sa Svetim Savom, na freskama ili ikonama predstavljen je u gotovo svim srpskim manastirima.

Hilandarski iguman Pajsije poklonio je 1550. godine ruskom caru Ivanu Groznom ikonu Svetog Simeona i Save, a osim u Rusiji, ikone s njegovim likom nalaze se u Grčkoj, Bugarskoj i Rumuniji. Crkva ga slavi 26. februara.

Anastasija, Mati
SVETITELJA SAVE

Ana, najverovatnije ćerka vizantijskog cara Romana IV, udala se za srpskog župana Stefana Nemanju i rodila mu tri sina: Vukana, Stefana i Rastka, potonjeg srpskog svetitelja Savu.
Kad se njen muž 1196. odrekao prestola i zamonašio kao Simeon, Ana je otišla u ženski manastir Svete Bogorodice u Rasu, gde je kao monahinja Anastasija ostala do kraja života 21. juna 1200. godine. Sahranjena je u priprati Bogorodičine crkve manastira Studenica. Srpska crkva je slavi 5. jula.