Poglavar Srpske crkve Irinej uputio je pismo carigradskom patrijarhu Vartolomeju, u kome je ukazivao na opasnost od uvođenja principa davanja autokefalnosti novonastalim državama, odnosno nacijama.

Ovakav princip, kako je na više od deset stranica obrazložio poglavar SPC, direktno može narušiti jedinstvo Pravoslavne crkve. U pismu koje je patrijarh poslao pre početka sabora u Carigradu, navodi se i bojazan primene istog principa na raskolničku makedonsku crkvu. Patrijarh srpski se usprotivio stvaranju uslova da praktično svaka novonastala država može tražiti svoju crkvu, a davanje autokefalnosti na ovaj način je kršenje kanonskih i istorijskih prava Crkve.

Činjenica je da se Sabor u Carigradu prati u Makedoniji, ali je povampirio i duhove u Crnoj Gori, iako i nije čak ni na dnevnom redu. O tome kako se odluke u Carigradu mogu odraziti na prostore SPC, jerej stavrofor dr Velibor Džomić, koji je stručnjak za crkveno pravo, u izjavi kaže:

- Zagovornici takozvane autokefalije u Crnoj Gori ovih dana revnosno prate aktivnosti carigradske Patrijaršije po pitanju priznavanja autokefalije raskolniku Filaretu (Demisenku) i takozvanoj kijevskoj patrijaršiji. Oni u ovom jednom velikom i važnom unutrašnjem pitanju Crkve smatraju da se i njima treba dodeliti autokefalija od Vaseljenske patrijaršije. To je, naravno, nemoguće - poručuje Džomić i dodaje:

- Kod mnogih u Crkvi postoji bojazan da će se jednostranim odlukama carigradske Patrijaršije o autokefalnosti koja, međutim, neće biti svepravoslavno potvrđena mogu izazvati do sada neviđeni potresi među autokefalnim crkvama u Pravoslavnoj crkvi. Upravo zbog toga zabrinutost je ogromna, a posledice katastrofalne - ističe jerej Džomić.

Period iza nas i pred početak zasedanja Sabora u Carigradu pratile su varnice na relaciji dve velike Patrijaršije. Susret dvojice patrijarha, carigradskog Vartolomeja i moskovskog Kirila, svim posmatračima delovao je "krajnje zategnut". Nezvanično sa sastanka dvojice patrijarha poslednjeg dana avgusta je navođeno da je moskovski Kiril "rigoroznim tonom" rekao da Carigrad obustavi korake ka odobravanju autokefalne crkve u Ukrajini. Na to mu je patrijarh Vartolomej uzvratio "ne pretite..." i navodno dodao "nemam ni novac, ni vojsku, nemam nikakvu silu. A strah imam samo od Boga".

Prema navodima crkvenih grčkih agencija "Vaseljenska Patrijaršija nalazi se u izuzetno teškom položaju i trpi pritiske sa više strana, među kojima su i turske vlasti".

Arhijerejski Sabor carigradske Patrijaršije - Sinaksa trebalo je da se završi pre dva dana, ali je potrajao duže nego što je planirano. Razlog je očigledan - priznati ili ne ukrajinsku crkvu. Osim pitanja - da li će nepriznata crkva u Ukrajini, koju i ne samo Moskovska patrijaršija smatra raskolničkom, ipak dobiti autokefalnost - na zvaničnom dnevnom redu su i tačke koje se direktno tiču i Srpske pravoslavne crkve.

Pred arhijerejima Carigradske patrijaršije je razmatranje takozvane makedonske crkve. Iako pitanje nepriznate makedonske crkve ne prati i politički angažman velikih sila, kao što je slučaj po pitanju crkve u Ukrajini, kada je reč o Pravoslavlju, ovo pitanje nije ništa manje bitno. Nepriznata makedonska crkva na Saboru carigradske Patrijaršije pojavljuje se u dve tačke dnevnog reda - "Istorijsko istraživanje Crkve Ohrida u odnosu na novi identitet" i "Kanonska i eklisiološka obnova Skopske crkve". Ovog puta, kada je reč o nepriznatoj crkvi u Skoplju, na carigradskom Saboru izostao je do sada korišćen termin - raskolnici.

(Kurir.rs/Blic)