ON JE KRALJ KOJI JE SPAVAO U GROBU NA TRNJU I KAMENJU: Ovu priču o Nemanjićima sigurno ne znate!
Nestvarni Sopoćani kriju i nestvarnu priču o otimanju prestola, što je pokazano i prekrečavanjem impozantnih freski ovog manastira, ali i teškim pokajanjem, koje je značilo i spavanje jednog kralja na trnju i kamenju u grobu! Sve to učini kralj Dragutin Nemanjić, a ova priča počinje upravo od prekrečenog dela zida u Sopoćanima...
Ispod veličanstvene freske Uspenja Presvete Bogorodice, koja je najlepša freska sveta iz 13. veka, na najnižoj zoni zapadnog zida naosa sopoćanske Crkve Svete Trojice, freske su ktitora i svetih ratnika. Dominira, naravno, kralj Uroš I, koji i podiže Sopoćane. Međutim, zid je slika i prilika Srbije tog vremena i "igre prestola", jer ga je Dragutin delimično prekrečio, što se i golim okom vidi, jer freske nemaju taj nestvarni kolorit i pokrete kao sve ostale. A sve to da bi sebe predstavio kao kralja, što se da videti i po dve trake koje on ima u kosi, a koje su bile prerogativ vladara. Ali potom je uradio nešto što je usitinu malo ko, posebno ne sa statusom kralja.
Kako je istorija tekla, zbori nam monah Zosim iz Sopoćana, koji se poziva na delo "Životi kraljeva i arhiepiskopa srpskih" arhiepiskopa Danila II, najumnijeg i najobrazovanijeg Srbina s kraja 13. i prve polovine 14. veka:
- Kralj Uroš i kraljica Jelena oženili su sina Dragutina princezom Katelinom, ćerkom ugarskog kralja Stefana V. U srednjem veku vladarski brakovi najčešće su sklapani kao mirovni ugovori, odnosno vojnopolitička savezništa. Tako je bilo i ovom prilikom. Pritom, Uroš je Dragutina učinio i "mladim kraljem", tj. prestolonaslednikom, i obećao, još za života svog, darovati mu svoj presto i učiniti ga kraljem sve srpske i pomorske zemlje, tj., verovatnije, dati mu na upravljanje deo srpskog kraljevstva.
S obzirom na to da Uroš nije ispunio obećanje, objašnjava monah Zosim, verovatno bojeći se preteranog stranog (ugarskog) uticaja u srpskoj kraljevini, Dragutin, podstaknut od dela srpske vlastele, a još više od tasta, uz pomoć ugarske vojske i stranih najamnika svrgao je oca s prestola i 1276. postao samodržavni kralj sve srpske i pomorske i podunavske i sremske zemlje. - Nakon šest godina, Dragutin u blizini grada Jeleča, pavši sa konja, slomi nogu, u čemu vidi božje znamenje i kaznu za greh prema ocu, pa mlađem bratu Milutinu te 1282. predaje kraljevski presto u Deževi - Rasu - kaže monah Zosim i dodaje da je Dragutin do kraja života zadržao titulu sremskog kralja, upravljajući severnim oblastima srpskog kraljevstva.
I posle pada s konja počine ova neobična priča.
- Ostatak života Dragutin provodi u iskrenom i svesrdnom pokajanju zbog greha prema ocu, kako veli arhiepiskop Danilo u svom životopisu - u bolu, stradanjima, suznim molitvama i svenoćnim bdenjima. Odbacio je carsku odeću i ukrase od zlata i dragog kamenja, a oblačio grube i sirotinjske haljine, poput monaha pustinjaka. Kraj svoga dvora, ali i gde god da je boravio, imao je na usamljenom i skrivenom mestu iskopan grob u zemlji, posut trnjem i kamenjem, kojim je zamenio udobnu kraljevsku postelju - priča otac Zosim i ističe da je "sveti kralj Dragutin ove podvige činio u tajnosti, ne dajući mesta sujeti i slavoljublju, a samo mali broj najbližih mu za to je znao, među njima i arhiepiskop Danilo".
- Davao je i neizmernu milostinju bolesnima i siromasima, koji su, čuvši za samilosno srce ovog velikog kralja, sa raznih strana dolazili k njemu u dvor u Debrcu, primajući uvek sve ono što im je bilo na potrebu, jer Dragutin beše otac sirotih i branitelj udovica, kako ga imenuje njegov životopisac arhiepiskop Danilo - priča monah Zosim i dodaje da je Dragutin pred kraj života primio monaški postrig i upokojio se 1316. kao prepodobni monah Teoktist, a sahranjen je u manastiru Đurđevi stupovi kraj Rasa, gde je bio drugi ktitor, nakon Stefana Nemanje.
(Kurir.rs/J.S.Spasić)
"NEĆU DA OLOŠ UPRAVLJA SRBIJOM" Vučić: Podigli smo zemlju iz potpune propasti, kao feniks iz pepela! Kažem vam - prekinite, o prelaznoj vladi se neće odlučivati