Miroslav Ćosović, kontroverzni crnogorski publicista, kojem je glavna teza da Crnogorci nisu Srbi već potomci Ilira i Vlaha i da su od doseljenih Slovena jezički slovenizirani, te da ih je preko Njegoša nacionalno posrbio Sima Milutinovic Sarajlija, tvrdi i da Sveti Vasilije nije bio Srbin!

Činjenicu da se mnogi Crnogorci smatraju i Srbima Ćosović tumači rečima da je Srbin za običan narod bio samo verski termin, iako se vladika Sava Petrović u tri svoja pisma Dubrovčanima katolicima obraćao kao Srbin Srbima. Takva pisma ovaj publicista bez dokaza proglašava falsifikatima.

Njegov tekst o Svetom Vasiliju objavila je pre nekog vremena Antena M, a mi ćemo preneti neke od najzanimljivijih delova, slobodno možemo reći, nebuloznih tvrdnji. Tako Ćosović piše sledeće:

- Sveti Vasilije Ostroški je mnogo poštovani crnogorski svetac čiji kult se prostire daleko izvan Crne Gore, njemu na poklonjenje dolaze pravoslavci iz svih krajeva bivše Jugoslavije i šire. Takođe je poštovan i među katolicima i muslimanima. Rođen je kao Stojan Jovanović 1610. godine u selu Mrkonjići koje se nalazi u Popovom polju, dvadesetak kilometara od Trebinja, u Hercegovini. Umro je u Ostrogu, 1671. - navodi Ćosović i dodaje:

ostrog.jpg
Arhiva 

- Svetac je postao u crnogorskom narodu, nije kao svetac prepoznat ni u Hercegovini ni u Srbiji, već prvo u Crnoj Gori, i ne zove se Sveti Vasilije Hercegovački, ili Tvrdoški, ili Mrkonjićki, ili Srpski, već - Ostroški. Isto tako, na primer, Sv. Leopolda Mandića niko u Herceg Novom nije prepoznao kao sveca, već je njegov kult nastao kod Italijana u Padovi. Kult Sv. Vasilija se preko crnogorskog naroda raširio dalje, on je crnogorski svetac.

On naglašava da Sveti Vasilije nije bio Srbin i piše da je "jedan od glavnih argumenata mitropolita Amfilohija Radovića da Ostrog pripada Srpskoj crkvi je njegova česta tvrdnja kako je sv. Vasilije Ostroški bio Srbin iz Hercegovine. Ovo je neutemeljena tvrdnja, jer ne postoje dokazi da je on bio po narodnosti Srbin".

mosti.jpg
Mitropolija Crnogorsko-primorska 

- Mi na zapadnom Balkanu smo velikom većinom starosedioci koji su primili slovenski jezik u razdoblju od 6. do 15. vijeka, u vreme dok su Sloveni bili brojni i dominantni na političkom, vojnom i kulturnom planu. O tome sam objavio tri knjige i stotine tekstova, i u prilog tvrdnji da smo mi slovenizirani starostarośedioci zapadnog Balkana, dao sam i mogu da dam bar 1.000 dokaza, a neki će biti prikazani i u ovom tekstu.

Miroslav Ćosović

Srbi nisu branili mošti Svetog Vasilija od Omer-paše Latasa

Ćosović se osvrnuo i na pisanje istoričara Đure Batrićevića o dešavanjima krajem 1852. kada je Omer-paša Latas sa velikom vojskom sa svih strana napao Crnu Goru. Jedan od upečatljivih događaja iz tog rata bila je turska opsada Manastira Ostrog. Batrićević o tome piše:

- Posle duže borbe, jedan odred crnogorske vojske, pod komandom vojvode Mirka Petrovića, povlačio se pred mnogobrojnim turskim snagama i zatvorio se u manastiru Ostrogu. Turski komandanti su verovali da će lako osvojiti Ostrog i pohvatati njegove branioce(...) Vojvoda Mirko je, sa svojim snagama, napustio dalju odbranu Župskog manastira, pa se povlačio i utvrdio u Ostrogu, gde se 11. januara 1853. godine zatvorio u Gornjem manastiru, sa grupom odabranih boraca, rešenih da poginu ili da odbrane manastir. Što su Turci, u talasima, jače navaljivali, u toliko je kod branilaca stepen otpora i hrabrosti sve više rastao. Jedino tako mogli su se neustrašivi branioci Ostroga održati za onih "devet krvavih ostroških dana", dok im, najzad, 21. januara iste godine nije stigla toliko željena pomoć, pod komandom Petra Toma Petrovića, brata Njegoševog - pisao je Batrićević:

Omer-paša Latasfoto: Wikipedia

- Prilikom deblokade manastira Ostroga dignute su mošti Svetog Vasilija, kako ih Turci, nakon zauzimanja manastira, ne bi oskrnavili i pobacali niz ostroške grede. Kaluđeri su mošti preneli u Cetinjski manastir(...) Posle napuštanja manastira i Crne Gore od strane Turaka, Crnogorci su na svečan način mošti Sv. Vasilija ponovo vratili u manastirsku kriptu.

Da su Osmanlije uspele da se dokopaju moštiju Sv. Vasilija, danas ih ne bilo i u Ostrog ne bi dolazio skoro niko, zaključuje Ćosović i dodaje: - Niko iz Srbije nije u došao u Crnu Goru da pomogne u ratu protiv Omer paše Latasa te 1852/53. godine, iako Srbija nije bila u ratu.

Ćosović navodi da su "Turci krajem srednjeg veka uglavnom uništili etničke Slovene na ovim prostorima i od kraja srednjeg vijeka Sloveni i Srbi se više ne pominju u verodostojnim dokumentima koja se odnose na Hercegovinu i Crnu Goru, nema ih u istorijskim izvorima prvog reda".

- Srbin Goran Komar iz Herceg Novog (vladika Amfilohije mu govori na promocijama knjiga) istraživao je dubrovački i arhive u Boki Kotorskoj i šire. Iz arhiva je ispisao hiljade ćiriličnih dokumenata i objavio ih u više knjiga. Po svemu sudeći Komar je ovaj posao pošteno obavio i tako je večno zadužio crnogorsku istoriografiju (...) Pregledao sam dokumenta iz nekoliko Komarevih knjiga. Godine 2009. Komar je objavio knjigu "Boka Kotorska: Ćirilski spomenici 17, 18. i 19. vijeka (Acta Serbica): mješovita građa (1608-1917)" u kojoj je prikazao 578 dokumenata do 1840. kada se prvi put u jednom dokumentu u toj knjizi vidi jasna srpska nacionalna misao. Pre te godine ne postoji u ovoj knjizi nijedan dokument u kojem se nalaze reči Srbin i Srbi - piše Ćosović i nastavlja:

miroslav-cosovic.jpg
Facebook 

- Godine 2010. Goran Komar je objavio knjigu "Pisma Miha Kuveljića dubrovačkoj vladi - Kandijski rat 1646 do 1662. godine". U ova 52 pisma iz 17. vieka, ne postoji nijedan pomen Srba, pisma se odnose na događaje u Herceg Novom i zaleđu. Mnogo puta su pomenuti Vlasi i Crnogorci. Iz dokumenata se jasno može zaključiti da je svo zaleđe Herceg Novog naseljeno Vlasima, za sve stanovnike seoskog područja Hercegovine dubrovački špijun Miho Kuveljić upotrijebljava naziv - Vlasi. Pisma su vrlo životna, odnose se na svakodnevne događaje u Herceg Novom i na događaje za koje je Kuveljić saznao. U svesti Kuveljića - Srbi, kao stanovnici ovih krajeva - ne postoje.

Ćosović dalje se poziva na Komarovu knjigu iz 2011. godine "Ćirilična dokumenta Dubrovačkog arhiva: Prilog istoriji svakodnevnog života na tromeđi Dubrovnika, Trebinja i Novog 1504. - 1795."

- U 388 dokumenta ne postoji nijedan pomen riječi Srbi ili Srbin, a mnogo puta su pomenuti Vlasi i Crnogorci(...) Na strani 58 je pismo Kuveljića Dubrovčanima od 26. avgusta 1648. godine, gde kaže: "I tako jošte stvar osta dokle dođe Ali beg Begzadić kapetan Novski s Ljubomira i ostale age iz Vlaha..." Ljubomir je selo pored Trebinja. Pa 15. novembra iste 1648. Kuveljić piše: "Isto je po Trebinju i na ina mjesta po Vlasima..." (strana 76) Kuveljić je dakle Trebinje definisao kao vlaško mesto, a selo Mrkonjići gde je Sveti Vasilije rođen, je i danas u opštini Trebinje. Te 1648. godine Sv. Vasilije Ostroški je imao 38 godina.

mosti2.jpg
printscreen in4s.net 

U svojoj analizi Ćosović navodi da "sva ova prvoklasna dokumenta iz 17. veka, veka u kom je živeo Sv. Vasilije Ostroški i među ovim dokumentima nema nijedan jedini pomen o Srbima. Ima još mnogo dokumenata koja nam isto kazuju kao i ova. Uopšte, nikada nisam vidio nijedan pomen Srba u Hercegovini u 17. veku. Verovatno postoje pomeni Srba i Slovena u 17. veku u Hercegovini, ali u nekim drugorazrednim izvorima.

- Ako u najkredibilnijim dokumentima iz 17. veka ne nalazimo Srbe u Hercegovini, već Vlahe, to znači da ni Sv Vasilije Ostroški nije bio Srbin, zašto bi bio? To što je u 19. veku u ovim krajevima na krilima (novo)srpskog nacionalizma izmišljena srpska narodnost, to u priči o narodnosti sv. Vasilija ne igra nikakvu ulogu.

Kurir.rs