Nikolić: Konstantinova vizija i za modernu Srbiju
VIMINACIJUM - U okviru državnog programa obeležavanja 17 vekova Milanskog edikta predsednik Tomislav Nikolić u prisustvu brojnih zvanica, predstavnika diplomatskog kora i posetilaca večeras je u rimskoj vili Arheološkog parka Viminacijum svečano otvorio izložbu "Konstantnin Veliki i Milanski edikt 313", poručujući da je slavni Konstantin - proglasivši hrišćanstvo dozvoljenom religijom - mislio nesvesno i na "ovo vreme u kojem gradimo savremenu srpsku državu ravnopravnih građana".
"Naziv mesta na kome obeležavamo svoju slavnu istoriju, Viminacijum, danas građanima Srbije zvuči lepo i melodično, ali strano. Viminacijum je deo naše rimske istorije koju imamo kao što imamo vizantijsku, srpsku, otomansku, srpsku jugoslovensku pa ponovo srpsku. To je jedna od naših najdragocenijih karakteristika: izvanredna mešavnina različitih kultura, jezika, tradicija i burna i zanimljiva istorija", rekao je Nikolić na otvaranju izložbe i dodao da je "područje Srbije milenijumima bilo mesto okupljanja, razdvajanja, borbe ali i konstantnog razvoja", dodao je predsednik, osvrćući se na prošle epohe i mesta koja o tome svedoče - od Lepenskog Vira, jednog od najvećih i najznačajnijih mezolitskih i neolitskih arheoloških nalazišta na svetu, od oko 6500. do 5500. godine pre naše ere, preko najranije metalurgije bakra u Evropi koja potiče sa vinčanskog lokaliteta u istočnoj Srbiji, iz 3700. i 3500. godine pre nove ere.
"Pojedina vinčanska naselja premašivala su veličinom i brojem stanovnika ostala neolitska naselja, kao i prve gradove koji su znatno kasnije nastali u Mesopotamiji i Egiptu", rekao je Nikolić.
Početkom nove ere, celokupno Balkansko poluostrvo se našlo pod rimskom vlašću, a područje današnje Srbije isprva je bilo podeljeno između rimskih provincija Mezije, Panonije i Dalmacije, da bi kasnije bile formirane provincija Gornja Mezija, čiji je glavni grad bio Viminacijum, Donja Panonija i Dakija. Podignut je čitav niz gradova koji su bili povezani sistemom puteva radi lakše komunikacije između delova Rimskog carstva.
Podsećajući da je više imperatora rođeno je na području današnje Srbije, među kojima Aurelijan, Prob, Maksimijan Herkulije, Galerije, Maksimin Daja, Licinije, Konstantin Veliki, Nikolić je naveo i da je Dioklecijan, osnivač prve tetrarhije, takođe poreklom sa balkanskih prostora:
"Dioklecijan je odložio raspad Carstva zahvaljujući reformama koje je pokrenuo. Nastavio ih je Konstantin Veliki, čija je vladavina označila prekretnicu u rimskoj istoriji."
U to doba, dodao je, na tlu Srbije grade se raskošne carske palate, mauzoleji i letnjikovci, neke po značaju i lepoti spadaju u sam vrh svetske baštine: Galerijeva Romuliana, velelepni letnjikovac cara Konstantina u Medijani kod Niša, Šarkamen kod Negotina, koji se pripisuje Maksiminu Daji, predstavljaju vrhunski domet kasne antike.
U Naisu, počev od Licinija, a zatim i pod Konstantinom, delovala je carska radionica skupocenog srebrnog posuđa namenjenog za carska darivanja, a u periodu kasne antike Centralni Balkan i naročito teritorija današnje Srbije dospeli su u samu žižu istorijskih i kulturnih zbivanja o čemu blistavo svedoči arheološko nasleđe.
"Izložba "Konstantin Veliki i Milanski edikt 313 - Rađanje hrišćanstva u rimskim provincijama na tlu Srbije" Narodnog muzeja u Beogradu, pažljivo odabranim predmetima iz srpskih muzeja, predstavlja samo deo našeg dragocenog nasleđa. Pruža nam priliku da na neposredan i slikovit način spoznamo ulogu izuzetnih pojedinaca. Oni su tokom istorijske epohe imali ključnu ulogu u kreiranju identiteta današnje civilizacije, ali i značajnih istorijskih odrednica današnje Srbije", zaključio je Nikolić.
Izložba Narodnog muzeja sa podnaslovom "Rađanje hrišćanstva u rimskim provincijama na tlu Srbije" prezentuje izuzetnu zbirku autentičnih predmeta iz deset muzeja u Srbiji koji svedoče o vladavini Konstantina, Milanskom ediktu, počecima hrišćanstva na tlu Srbije.
Izložen je reprezentativni materijal nastao u periodu od kraja drugog veka koje prethodi vremenu Konstantina Velikog, zatim iz perioda njegove vladavine kao i nasleđe prvog hrišćanskog cara.
Među 128 izloženih predmeta: skulptura, fragmenata arhitektonske plastike, fresaka, mozaika, nakita, posuda, delova vojne opreme, rimski carski novac, je i 40 artefakata nulte kulturne vrednosti od prvog do četvrtog veka naše ere, među njima i čuveni Konstantinov portret, bronzana bista otkrivena 1900.godine u rodnom mestu cara Konstantina Naisu.
Portret je verovatno bio deo monumentalne statue u prirodnoj veličini koja je ukrašavala glavni trg antičkog Niša. Bronzana bista, Konstantinova glava ovenčana dijademom, remek delo portretne umetnosti kasnoantičkog doba, obišla je svet na brojnim gostujućim izložbama kao izuzetno vredan eksponat rimskog kulturnog nasleđa.
Na izložbi koja će u Viminacijumu biti postavljena mesec dana, potom se seli u Narodni muzej u Beogradu od 2.jula do 8.septembra i u Niš od 19.septembra do 31.oktobra, predmeti iz različitih kolekcija izloženi su po segmentima života: kultura, vojska, svakodnevni život rimske države.
Bogatstvo života u urbanim centrima prezentuju predmeti od zlata, srebra i bronze, arheološki nalazi iz rezidencijalnih kompleksa Sirmijuma, Naisusa i Medijane, Gamzigrada i vladarski nakit nađen u Šarkamenu.
Izložbu prati dvojezična publikacija, srpsko engleska sa 17 uvodnih tekstova koji objašnjavaju vreme pre Konstantina kao i vreme prvog hrišćanskog imperatora rođenom na našem tlu.
"S PREDSTAVNICIMA KOMPANIJE ZIĐIN O DALJOJ SARADNJI" Vučić posle sastanka: Posebno smo se osvrnuli na ekonomski značaj projekata i otvaranje novih radnih mesta