„Dizelizacija“ rafinerija i voznog parka

Već 15 godina struktura ponude i potražnje za naftnim derivatima neumoljivo se kreće u pravcu veće prodaje dizel-goriva u odnosu na benzin. Dizelizacija voznog parka u celoj Evropi pretvorila se, kako to inženjeri kažu, i u dizelizaciju rafinerija.

U proteklih petnaest godina fenomen nazvan „dizelizacija voznog parka“ postao je jedan od ključnih faktora koji su uticali na razvoj naftne industrije. Ovaj trend je izražen u najvećem broju evropskih zemalja, i nije zaobišao ni region Balkana.

Ključni pokretač skoka potrošnje dizel-goriva u odnosu na benzin u poslednjih 15 godina jeste njegova energetska efikasnost. Za mnoge vozače putničkih automobila širom Evrope dizel je postao prvi izbor motornog goriva. Jedan od najtipičnijih primera je Francuska, gde su u 2000. godini dizel-automobili činili polovinu od ukupnog broja prodatih novih putničkih vozila, a samo deset godina kasnije, od pet prodatih automobila četiri vozila bila su sa dizel-agregatom, a jedan s benzinskim motorom.

Druge zemlje u Evropi, kao i potrošači u Srbiji, pratili su primer Francuske.

I u Srbiji je bio potreban pravovremeni odgovor na ovaj trend.

Presudan iskorak u povećanju produkcije najkvalitetnijeg dizela svakako je napravljen izgradnjom kompleksa MHC & DHT u Rafineriji nafte „Pančevo“, „Naftne industrije Srbije“, gde se sad proizvode najveće količine kvalitetnog dizela.

U poslednjih 15 godina proizvodnja dizela beleži stalni rast u pančevačkoj rafineriji, a uspešnim završetkom prve etape modernizacije rafinerijske prerade, odnosno startom postrojenja za blagi hidrokreking i hidroobradu, odnos u proizvodnji dizela i benzina za poslednje dve godine u pančevačkoj rafineriji je u korist dizela.

Međutim, pored ovoga, u pančevačkoj rafineriji u toku je primena programa smanjenja proizvodnje benzina i povećanje produkcije dizela, a Vladimir Gagić, direktor tehničke direkcije Bloka „Prerada“ NIS, ističe da je kroz nekoliko tehnoloških izmena u režimu rada postojećih rafinerijskih postrojenja povećana produkcija dizela. Značajan iskorak u realizaciji ovog programa načinjen je pančevačkoj rafineriji i kroz projekat redestilizacije teškog benzina.

Program smanjenja proizvodnje benzina uz istovremeno povećanje produkcije dizela zaokružuje se poslednjom fazom koja se odnosi na uklanjanje parafina iz teškog dizela.

Naime, nastavlja Gagić, uspeli smo da tačku zamućenja dizela od nula stepeni Celzijusovih spustimo na minus 28 stepeni.

Ovo praktično znači da sad, bez obzira na vremenske prilike, i zimi mogu da se proizvode jednake količine dizela kao i leti, što na godišnjem nivou znači veću produkciju dizela.

Ovo je posebno značajno u zimskom periodu, jer se uklanjanjem parafina eliminišu potencijalni rizici u eksploataciji ovog goriva pri niskim spoljnim temperaturama.Dizelizacija rafinerija, kako kažu tehnolozi, traje i dalje.

Stručnjaci Bloka „Prerada“ NIS zasad vrlo uspešno odgovaraju na ove tržišne izazove i struktura proizvodnje se znalački prilagođava zahtevima kupaca na tržištu.