KAKO SU STEPINČEVI USTAŠKI SVEŠTENICI PLJAČKALI SRBE: Posle rata nađene kutije sa zlatnim satovima, narukvicama, ALI I ZUBIMA

U spisu iz 1947. godine koji je sačinio tadašnji ambasador u SAD Sava N. Kosanović do detalja opisana ustaška pljačka srpske imovime tokom Drugog svetskog rata

Kako se sve to radilo navodi se u dokumentu "Slučaj nadbiskupa Stepinca", koji je 1947. godine sačinio tadašnji jugoslovenski ambasador u SAD Sava N. Kosanović, a koji je upravo - prvi put - objavljen na srpskom (u izdanju Medija centra "Odbrana"). Kosanović je, inače, poznat kao nećak velikog naučnika Nikole Tesle, te njegov jedini naslednik.

- Nakon oslobađanja Jugoslavije zvanična Komisija za ratne zločine uvrdila je da je jedan deo katoličkog sveštenstva koristio ustaški teror ne samo da bi prisiljavao pravoslavne Srbe da prihvate katoličku veru, već i da bi stekao posed nad imovinom pravoslavne crkve. Evo kako je to sprovođeno. U junu 1941. godine ustaški premijer izdao je dekret br. 11689, kojim je osnovana Kancelarija za vijerska pitanja. Ta kancelarija bila je zadužena za "sva pitanja koja se tiču pretvorbe članova istočne pravoslavne crkve". Pavelić je imenovao svog bliskog prijatelja sveštenika Dionizija Juričeva za šefa ove kancelarije. Juričev je bio pripadnik franjevačkog reda i jedan od najstarijih zakletih pripadnika ustaša. Bio je u izgnanstvu sa Pavelićem. Prenos oduzete imovine istočne pravoslavne crkve rimokatolicima izvršen je na "zakonit" način putem Kancelarije za vjerska pitanja. Tako su bogati manastiri, dragocene nekretnine, mnogo pravoslavnih crkava i velika količina umetničkih dela verske prirode i blaga prešla u ruke rimokatoličke crkve. Najveći deo pripao je franjevačkom redu, koji je imao vodeću ulogu u istrebljivanju Srba. Pavelić je 1941. godine poklonio Franjevačkoj provinciji Svetog Kirila i Metodija u Zagrebu veliko imanje Srpske pravosalvne crkve u Pakracu. Franjevci su se uselili u zgradu pakračkog srpskog vladike i odatle upravljali imanjenjem. Pavelić je 29. oktobra 1941. godine vlasništvo srpske crkve u Gospiću redao zagrebačkim franjevcima - napisao je Kosanović i dodao:

- Kako stoji u pismu ordinarijata đakovačke biskupije br. 2733/942 od 8. juna 1942. godine, dvadeset i osam srpskih crkva do tog datuma pretvoreno je u katoličke crkve samo na teritoriji te biskupije. Sam nadbiskupu Stepinac podneo je molbu dr Paveliću da dozvoli redu trapista da preuzmu srpski pravoslavni manastir u Orahovici, koji su zaplenile ustaške vlasti.

Kako dodaje, veliki deo opljačkanog plena, uključujući umetniče predmete, crkvene predmete, zlato i drago kamenje, nikada nije vraćen.

- Posebno se mora pomenuti jedan incident. Nakon oslobađanja Zagreba jugoslovenske vlasti pronašle su u kripti Franjevačkog samostana u zagrebačkom Kapitolu, vrlo blizu nadbiskupske četvrti, 36 kutija sa sa zlatom, koje su ukradene žrtvama ustaša. Među predmetima nalazili su se satovi, narukvice, minđuše, zlatni zubi, privesci itd. Ove kutije bile su sakrivene pod kostima davno umrlih franjevaca. Zlato je sakrio, kako je kasnije utvrđeno, sveštenik Radoslav Glavaš, koji je sporveo u dogovoru sa franjevačkim poglavarom Modestom Martinčićem i starešinom samostana ocem Klemenom, a sve uz znanje nadbiskupa Stepinca - napisao je Kosanović.

Inače, dokument "Slučaj nadbiskupa Stepinca" je sačinjen kao odgovor na kampanju koja se protiv Jugoslavije u to vreme vodila u Americi zbog hapšenja i suđenja Stepincu, odnosno zbog širenja lažnih informacija i antijugoslovenske propagande. U dokumentu, koji je prosleđen i vladi SAD, zato je jasno i činjenično navedena Stepinčeva uloga pre, tokom i posle Drugog svetskog rata, a posebno su nabrojani mnogi zločini koje su njegovi sveštenici činili, pre svega nad Srbima.

Kurir.rs