Na arheološkom lokalitetu “Magareći mlin,” udaljenom 4,5 kilometara od Apatina, pronađeni su ljudski ostaci koji potiču iz vremena mezolita, odnosno od pre čak 8.000 godina i time ovaj lokalitet predstavlja izuzetan spomenik arheološkog kulturnog dobra i svrstava se u jedan od najznačajnijih u Srbiji pored Đerdapske klisure.

Osim ljudskih ostataka pronađeni su i ostaci iz srednjeg veka, antičkog perioda, kasnog i srednjeg bronzanog doba i ranog neolita.

magareci-mlin.jpg
Gradski muzej Sombor 

- Ovo je jedan od potencijalno najznačajnijih lokaliteta posle Đerdapske klisure i najznačajniji projekat Gradskog muzeja Sombor, kao regionalnog muzeja pod nazivom „Poslednji lovci i prvi zemljoradnici Bačke: arheološko istraživanje lokaliteta Magareći mlin“, kaže David Firanj, direktor Gradskog muzeja Sombor.

„Magareći mlin“ je istraživan u tri kampanje tokom 80-ih godina, kada je otkriven potencijal tog lokaliteta koji obuhvata naselja iz različitih perioda ljudske prošlosti, kako iz praistorijskih, tako i istorijskih perioda.

- Prošle godine smo sproveli geomagnetna istraživanja (snimanja) i bušenja u pokušaju da definišemo granice. Lokalitet je mnogo veći nego smo mislili, tako da je pred nama, nadamo se, višegodišnji projekat i ove godine smo dobili sredstva Ministarstva kulture i podršku od opštine Apatin da sprovedemo prva arheološka iskopavanja nakon skoro 40 godina od prethodnih. Ove godine smo bili u prilici da istražujemo različite strukture i objekte, konkretno iz bronzanog doba, zapravo je reč o jednom bunaru koji je nakon korišćenja zapunjen i korišćen kao otpadna jama, a sa druge strane imamo objekat iz perioda ranog neolita, tako da imamo različite periode na maloj površini što govori o kontinuitetu života na ovom lokalitetu i o njegovom značaju za ljude tokom više hiljada godina.

a18.jpg
Gradski muzej Sombor 

Za ove dve godine nam je ovaj lokalitet pružio mnogo toga i nadam se da ćemo se vraćati i nastaviti istraživanje, navodi dr Kristina Penezić iz Instituta Biosens, Univerziteta u Novom Sadu.

Lokalitet „Magareći mlin“ je površine od preko 10 hektara ali se i dalje se širi. Ime je dobio 80-ih godina, od arheologa Vladimira Lekovića, koji ga je tada prvi istraživao, a na osnovu priče o žitnim mlinovima koje su, u periodu 18 i 19. veka, okretali magarci.

- Istraživanjem je utvrđeno da je neolitsko naselje na „Magarećem mlinu“ bilo u upotrebi između 6200. i 5700. g. p.n.e. što ga čini jednim od najranijih na teritoriji Vojvodine. Pored novih značajnih podataka o trajanju neolitskog naselja na Magarećem mlinu, ekonomiji i ishrani, dobijeni su i prvi dokazi o ljudskom prisustvu tokom mezolita. Ljudska temena kost datovana u raspon 7595–7538 godina p.n.e., što je čini prvim i za sada jedinim antropološkim nalazom iz perioda mezolita van Đerdapa na celoj teritoriji Srbije, navodi arheolog Anđelka Putica iz Gradskog muzeja Sombor.

a61.jpg
Gradski muzej Sombor 

Arheološka iskopavanja su dovela do otkrića različitih struktura i objekata iz bronzanog doba, kao i ranog neolita, što govori o kontinuitetu života na ovom mestu tokom više hiljada godina, što “Magareći mlin” čini jednim od najznačajnijih arheoloških lokaliteta u Srbiji.

Kurir.rs/J.M./Foto: Gradski muzej Sombor