Srednjevekovno utvrđenje ,,Markovo Kale'' kod Vranja, proglašeno je za nepokretno kulturno dobro i kategorisano kao spomenik kulture od velikog značaja za Republiku Srbiju. Reč je o jednom od najstarijih spomenika u gradu.
Srednjovekovna tvrđava Markovo kale nalazi se na oko 4,5 kilometra od Vranja, na starom putu Vranje–Leskovac i sadašnjem putu Vranje–Vlase–Mijovce, u klisuri Gradske reke.
Jedan je od najstarijih spomenika istorije i kulture vranjskog kraja.
Na turskom jeziku Kale znači „tvrđava, grad, utvrđenje".
Legenda kaže
Prvo predanje
"Prema predanju, Marko Kraljević je nekada gospodario severnim prostorima iznad Vranja, a samim tim i ovom tvrđavom, pa je tako i dobila ime Markovo kale. Kada je morao da ustukne pred turskom premoći, on je sa svojim konjem Šarcem sa stene, u kojoj je ostao otisak njegovog kopita, preskočio na istočnu planinu.
Tu je od jeda zaplakao pa planinu nazvaše Plačevica (danas Pljačkovica). Kada se sa ove prebacio na zapadnu planinu, kod crkve Svete Trojice se prekrstio i ostade ime planini Krstilovica".
Drugo predanje
"Prema drugom predanju se tvrdi da se grad neko vreme zvao Golubinje. Pominje se u 14. i 15. veku kao vlasništvo kaznaca Miroslava, tepčije Kuzme, kaznaca Baldovina, ćesara Uglješe i vojvode Nikole Skobaljića. Kasnije nestaje iz dokumenata.
Markovo Kale nalazi se na nadmorskoj visini od oko 750 metara, na grebenu između planina Krstilovica i Pljačkovica. Između njih i grada probijaju se Devotinska i Mala reka, koje se ispod samoga grada ulivaju jedna u drugu. Tvrđava je izgrađena u 13. veku".
Sanacija i revitalizacija srednjevekovnog utvrđenja nadomak Vranja
Grad Vranje pokrenuo je inicijativu za izradu projektne dokumentacije za izvođenje sanacionih i konzervatorsko-restauratorskih radova na arhitektonsko-građevinskim strukturama srednjevekovnog utvrđenja ,,Markovo Kale''.
Nakon radova na potpunom uklanjanju šiblja i visokog rastinja između trasa bedema i staze u njegovom podnožju, u cilju priprema za izradu projektne dokumentacije za izvođenje sanacionih i konzervatorsko-restauratorskih radova, a potom i revitalizacije i osposobljavanja tvrđave za uključivanje u tokove turističke privrede, planirano je i arheološko istraživanje sa spoljašnje strane bedema, kako bi se otkrile i definisale njegove forme, a pre svega ostaci kula.
NE PROPUSTITE
