Njegoš se smatra jednim od najvećih srpskih pesnika, poštovan je kao pesnik i filozof, a najpoznatiji je po svojoj epskoj poemi „Gorski vijenac“, koja se smatra za remek-delo srpske

Vladika Petar Drugi Petrović Njegoš upokojio se na današnji dan 1851 godine. Bio je epski pesnik, autor dramsko-epskog dela "Gorski vijenac". Kao državnik postavio temelje moderne države, ustanovio izvršnu vlast i senat, organizovao sudove, uveo poreze.

Za života je bio poznat kao vladika Rade Tomov. Njegoš je udario temelje moderne države uspostavljanjem organa vlasti: Senata, Gvardije i Perjanika i uvođenjem plaćanja poreza. Objedinio je svetovnu i versku vlast proterivanjem guvernadura Radonjića iz zemlje, čime je ukinuta tradicionalna podela vlasti između guvernera koji se oslanjao na Zapad i episkopa koji se oslanjao na Rusiju.

Njegoš se smatra jednim od najvećih srpskih pesnika, poštovan je kao pesnik i filozof, a najpoznatiji je po svojoj epskoj poemi „Gorski vijenac“, koja se smatra za remek-delo srpske i južnoslovenske književnosti.

Druga njegova važna dela su „Luča mikrokozma“, „Ogledalo srpsko“ i „Lažni car Šćepan Mali“.

Njegoš je sahranjen u maloj kapeli na Lovćenu, koju su srušili Austrougari u Prvom svjetskom ratu. Njegovi ostaci su premešteni u Cetinjski manastir, a potom u obnovljenu kapelu 1925. Kapela je uz podršku jugoslovenske vlade 1974. zamenjena Meštrovićevim mauzolejom.

Ovako je zborio veliki Njegoš:

* Ćud je ženska smiješna rabota!
Ne zna žena ko je kakve vjere;
stotinu će promijenit vjerah
da učini što joj srce žudi.

* Strah životu kalja obraz često.

* Ko na brdo, ak i malo, stoji
više vidi no onaj pod brdom.

* Oči zbore što im veli srce.

* Teško zemlji kuda prođe vojska.

* Tvrd je orah voćka čudnovata,
ne slomi ga, al zube polomi!

* Svak je rođen da po jednom umre,
čast i bruka žive dovijeka.

* Vuk na ovcu svoje pravo ima
ka tiranin na slaba čovjeka;
al tirjanstvu stati nogom za vrat,
dovesti ga k poznaniju prava,
to je ljudska dužnost najsvetlija!

* Samoobmana je ubitačna i za ljude i za narode.

* Što ljudi hoće, to i vreme trpi.

* Budale su s očima slepekoje vide, a zaludu vide.

* Iza tuče vedrije je nebo,
Iza tuge bistrija je duša,
Iza plača velje pojača.

* Kome zakon leži u topuzu,
tragovi mu smrde nečovještvom.

* Bez muke se pesma ne ispoja,
bez muke se sablja ne sakova!

* Junaštvo je car zla svakojega,
a i piće najslađe duševno,
kojijem se pjane pokoljenja.
Blago tome ko dovijek živi,
imao se rašta i roditi!

* Vječna zublja vječne pomrčinenit
dogori niti svjetlost gubi.