Nagrada "Pavle Vasić" za publikovano delo iz oblasti primenjene umetnosti i dizajna za 2016. godinu pripala je dr. Dejanu Sretenoviću, istoričaru i teoretičaru umetnosti, za knjigu "Urnebesni kliker, umetnost i politika beogradskog nadrealizma", u izdanju "Službenog glasnika".

Jednoglasnu odluku doneo je žiri koji su činili istoričari umetnosti dr Vesna Kruljac (predsednik), Draginja Maskareli i prof. dr. Dragan Bulatović. U obrazloženju stoji da metodološki i strukturalno savremeno koncipirana, Sretenovićeva problemska studija nudi inovativnu interpretaciju i relevantnu kontekstualizaciju beogradskog nadrealizma.

"Zasnovana na iscrpnim istraživanjima i kritičko-analitičkom promišljanju raspoloživog umetničkog materijala i relevantne bibliografske građe, ona ne negira rezultate prethodnih istraživanja nego ih suptilno koriguje i dopunjava, proširuje i unapređuje novim podacima i zaključcima", primetio je žiri.

U obrazloženju je konstantovano i da kroz identifikaciju i eksplikaciju različitih vidova umetničkog ispoljavanja i strategija delovanja vodećih nosilaca, Sretenović prati proces artikulacije nadrealističkog praktičnog i teorijskog diskursa u beogradskoj sredini.
knjiga.jpg
Foto: Profimedia

"Analizirajući inovacijske aspekte vizuelne eksperimentacije beogradskih nadrealista zasnovane na automatskom pisanju i kolažno-montažnom postupku, kao i modele njene prezentacije kroz paradigmu Ristićevog 'Nadrealističkog zida'', autor ukazuje na suštinske promene koje je u domenu morfologije, fenomenologije i ontologije umetničkog dela doneo ovaj pokret i apostrofira njegove anticipatorske komponente. Paralelno, kao temeljna idejna ishodišta ideologije beogradskog nadrealizma razmatra 'metod simulacije' i 'topos ludila' kroz prizmu tada aktuelne psihoanalitičke teorije, afinitet vodećih protagonista ka marksističkoj teoriji i njihovu opredeljenost za socijalnu revoluciju", ocenio je žiri.

Članovi žirija mišljenja su da knjiga Dejana Sretenovića predstavlja izvanredan doprinos istoriji i teoriji srpske avangarde, koji zaslužuje nagradu ''Pavle Vasić''. U najužoj konkurenciji za to priznanje bila je originalna studija slučaja scenskog dizajna Irene Šentevske "The swinging 90's. Pozorište i društvena realnost Srbije u 29 slika", koja, kako je ocenio žiri, prestavlja važan teorijski doprinos savremenom čitanju fenomena pozorišne umetnosti. Žiri skreće pažnju i na ostale prijavljene radove - raspravni tekst Marije Bujić u katalogu izložbe "Stolice: vekovi trajanja" referentan je primer stručne obrade i prezentacije predmeta iz fundusa Muzeja primenjene umetnosti u Beogradu, dok knjiga Mirjane Lukić "Arhitektura podzemlja" predstavlja koristan prilog studijama arhitekture.
knjiga.jpg
Foto: Profimedia

Teorijsko-kritička studija Đorđa Alfirevića "Ekspresionizam u srpskoj arhitekturi", pionirski je poduhvat u sagledavanju i tumačenju čitavog jednog toka u istoriji srpske arhitekture 20. i 21. veka. "Naseljeni crtež. Knjiga eseja o likovnom radu Ranka Radovića" grupe autora, nudi retrospektivni osvrt na jedan bogat, diskurzivan i višeznačan opus i ličnost njegovog tvorca, a knjiga Jerka Denegrija "Posleratni modernizam / neoavangarde / postmodernizam. Ogledi o jugoslovenskom umetničkom prostoru 1950-1990" predstavlja dragocen doprinos tumačenju i mapiranju najvažnijih tokova domaće umetničke produkcije druge polovine 20. veka. Kritički tekst Andrijane Danilović "Kreči da bude čisto, pa prodaj za bilbord" skreće pažnju na recentnu praksu devastiranja, sistematskog uklanjanja murala u urbanim ambijentima Srbije i Hrvatske.

(Tanjug)