Srpski carski grad imao je svetinja koliko godina ima dana: Ovde je ispisana istorija našeg naroda, a sada se tragovi Srba planski zatiru
Srpske pravoslavne svetinje i spomenici u Prizrenu sačinjavaju sistematizovan skup verskih, kulturnih i istorijskih objekta koji su u različitim istorijskim periodima, stvarani, devastirani i ponovo obnavljani.
Prema srpskom istorijskom predanju, samo je jedan grad imao "toliko crkava koliko dana ima u godini". Iako je ovaj opis verovatno preuveličan, on ipak odražava činjenicu da se ovaj grad po broju crkava i manastira značajno izdvajao od drugih.
Slavna prestonica, Carski grad, Carigrad srpskih careva, sinonimi su za jedan od najstarijih gradova na Balkanu i srednjevekovni srpski grad Prizren, na Kosovu i Metohiji. Ovaj grad, čiji najraniji tragovi datiraju još iz rimskog perioda, bio je poznat u srednjem veku, kao i pod osmanskom vlašću, po izuzetno velikom broju pravoslavnih crkava.
Srpske pravoslavne svetinje i spomenici u Prizrenu sačinjavaju sistematizovan skup verskih, kulturnih i istorijskih objekta koji su u različitim istorijskim periodima, stvarani, devastirani i ponovo obnavljani. Bez obzira na njihovne naknadne obnove i rekonstrukcije, sve one svedoče bitnu činjenicu - neosporiv i dug vremenski kontinuitet srpskog prisustva i istorijskog nasleđa na tom prostoru.
Prema trenutnom stanju kulturno-istorijskog nasleđa u tok kraju, srpske svetinje mogu se podeliti u u tri kategorije: uništene pravoslavne svetinje, demolirane, opljačkane i spaljene pravoslavne svetinje i devastirani spomenici.
Prema podacima Srpske pravoslavne crkve od osnivanja Prizrenske Mitropolije 1019. godine do danas u ovom gradu postoji ili je postojalo 33 srpskih pravoslavnih svetinje i spomenika.
Prizrenska episkopija jedna od najstarijih
Kada je 1346. Srpska crkva uzdignuta na stepen patrijaršije, Prizrenska episkopija je postala mitropolija.
Posle ukidanja Pećke patrijaršije (1766), ovoj eparhiji pripojene su stare Hvostanska i Lipljanska, odnosno Gračanička (Novobrdska) episkopija.
Juna 1999. godine Prizren je pod pritiskom terorista tzv. "OVK" i ratnim strahotama izazvanih NATO agresijom na SRJ 1999. godine, napustilo preko 12.000 stanovnika, mahom Srba.
Oni koji su tada poverovali rečima međunarodnih snaga da će ih zaštiti — ubijeni su na kućnom pragu, ili im se gubi svaki trag. Tada su opljačkane ili spaljene skoro sve srpske kuće u Prizrenu. Ono što je preostalo uništeno je u sedamnaestomartovskom pogromu 2004. godine, kada su proterani i malobrojni preostali Srbi.
Tada su spaljene ili ruinirane skoro sve značajnije pravoslavne svetinje, srpski srednjovekovni spomenici kulture u Prizrenu i okolini.
Srpske pravoslavne svetinje i spomenici u Prizrenu:
01. Saborni hram Bogorodice Ljeviške, (osnova hrama je iz 12. veka, a ponovo ga je sagradio kralj Milutin 1306—1307. godine za episkopovanja prizrenskih episkopa Damjana i Save čija su imena uklesana u fasadi hrama)
02. Manastir Svetih Arhangela kod Prizrena, sagradio ga car Dušan 1343—1352
03. Crkva Sv. Spasa podignuta i freskopisana u 3. i 4. deceniji 14. veka
04. Crkva Sv. Dimitrija (podignuta u 13—14. veku, porušena u 19. veku i na njenom mestu se danas nalazi
rimokatolička crkva Đevice Marije.
05. Crkva sv. Nikole, tzv. Koraćeva crkva iz 14. veka, pretvorena kasnije u džamiju
06. Saborni hram Sv. velikomučenika Đorđa iz 1887. godine sa ikonom Bogorodice iz 14. veka i ikonostasom iz 18. veka.
07. Crkva Sv. Besrebrenika iz 19. veka, podignuta na temeljima starije crkve sa nekoliko vrednih ikona iz 18—19. veka.
(Kurir.rs/ Religija/ M.F.)
Patrijarh Porfirije u manastoiru Gračanica:
VUČIĆ ČESTITAO NAJRADOSNIJI PRAZNIK Božić nas inspiriše da otvorimo svoja srca! Mir i ljubav ostaje naš čvrsti oslonac i tačka okupljanja oko najviših vrednosti