Prinadležnosti preuzima samo onaj ko je u trenutku supružnikove smrti imao bar 45 godina

BEOGRAD - Na porodične penzije više neće moći da računaju udovice ili udovci koji u trenutku smrti supružnika budu mlađi od 45 godina.

Izmenama i dopunama zakona o PIO koji je stupio na snagu početkom godine, supružnici više ne mogu da računaju da će porodičnu penziju steći po automatizmu, jer to ne dozvoljavaju novi, pooštreni uslovi penzionisanja, pišu Večernje novosti.

- Po važećim propisima udovica u ovom trenutku stiče uslov za porodičnu penziju sa navršene 52 godine života, ali samo ukoliko u trenutku smrti supružnika nije imala manje od 45 godina - kažu u PIO fondu. - U 2016. godini one će to pravo steći sa 52 godine i šest meseci, dok će 2017. granica biti na 53 leta.

Veliki je problem što, recimo, deca dobijena u prvom braku, iako su na redovnom školovanju, ukoliko njihova majka nije imala 45 godina kada joj je umro drugi muž, odnosno njihov očuh, nemaju pravo na penziju.

Serijske udavače imaju najviše sreće

Više sreće imaju dame koje su se udavale nekoliko puta. One mogu da biraju od kog će muža da naslede porodičnu penziju, što najčešće rade prema visini čeka. Tako, ukoliko je udovica ostvarila pravo u prvom braku, pa se ponovo udala i po drugi put postala udovica, bez obzira na to da li ima ili nema decu, zadržava pravo na isplatu već ostvarene porodične penzije po smrti prvog supruga.

Ali, zakon kaže da bez obzira na broj sklopljenih brakova, udovica može da prima samo jednu penziju, i to po sopstvenom izboru.
- Ako je iznos porodične penzije po smrti drugog ili nekog narednog bračnog druga povoljniji, dama može da se opredeli za tu penziju, ali nikako ne može da prima više čekova, bez obzira na to da li je u pitanju domaća ili mešovita, domaća i inostrana prinadležnost - objašnjavaju u PIO.

Za muškarce koji imaju više od 65 i žene starije od 60 leta neophodno je najmanje dve godine braka da bi primanje posle smrti prešlo sa jednog supružnika na drugog. Zakon o PIO takođe ne poznaje ni instituciju vanbračne zajednice, iako ovo pravilo ne važi za decu rođenu u ovakvoj zajednici, koja su u svojim pravima potpuno izjednačena sa decom rođenom u braku.

Primanja iz inostranstva

Ukoliko udovica ili udovac stekne pravo na inostranu porodičnu penziju po smrti jednog supružnika, to ne utiče na isplatu porodične penzije koja je ostvarena u Srbiji po smrti drugog supružnika.

O pravu na primanje iz inostranstva, međutim, ne odlučuje naš PIO, već institucije socijalnog osiguranja prema zakonskim propisima koji važe u toj državi.

Zakonsko ograničenje postoji kod visine primanja koje supružnik može da ima ukoliko želi da prima i porodičnu penziju. Oni mogu da rade samo po autorskom ili ugovoru o delu. I dok ranije njihov honorar nije mogao biti veći od polovine minimalca u Srbiji, od januara ove godine mesečna naknada ne sme da prelazi jednu najnižu zagarantovanu zaradu.

- Ukoliko plata pređe taj iznos, obustavlja se isplata penzije, a ovo pravilo važi od trenutka kada na račun počnu da stižu uplate, odnosno ne važi u trenutku smrti supružnika - kažu u PIO.
Deca, po slovu zakona, uvek nasleđuju primanja svojih roditelja. Jedini uslov koji za njih važi je da sve dok se školuju o trošku budžeta imaju pravo na mesečna primanja - najkasnije do 26. godine, što je rok za dobijanje fakultetske diplome. Prema podacima Republičkog fonda za penzijsko osiguranje, više od petine penzionera u Srbiji nasledilo je penziju od supružnika ili roditelja, a vrlo često njihova mesečna primanja veća su od onih koja bi imali da su sačuvali svoje iznose.

U brojkama

362.203 porodična penzionera postoje u Srbiji 20,8 odsto porodičnih u odnosu na ukupan broj 18.689 dinara je njihova prosečna penzija

(Večernje novosti)