BLISKI SUSRET NA BARENCOVIM MOREM LISIČARA I CRNE PTICE: Kako je MiG-31 presreo izviđački SR-71

Igra mačke i miša u vazduhu na granicama Rusije danas, a nekada Sovjetskog Saveza nisu nikakva novost. S vremena na vreme prolete Amerikanci na koje rusi dignu svoje lovce, a onda polete Rusi pa onda Amerikanci i pride evropljani takođe dignu svoje lovce u vazduh pa se slikaju i slike kače po društvenim mrežama. Dobro je tako, samo neka ostane.

Zbog čestih prelta upravo izviđačkih aviona SR-71 BLACKBIRD Sovjeti su odlučili da duž svojih severnih i južnih granica rasporede lovce MiG-31, koji je zapravo bio radikalno modernizovani MiG-25P koji je trebao da objedini odlične performasne ovog aviona sa novim radarom tipa “zaslon”. Upravo ovaj radar bio je najznačajniji deo sovjetskog PVO sistema u čuvanju severa Sovjetskog Saveza, kao i Dalekog istoka gde su upravo ovi avioni najčešće leteli. Inače prvi avioni MiG-31 u naoružanje Sovjetske avijacije stigli su 1980. godine.

Nekoliko prilika odmah po uvođenju Sovjet su dobili priliku da presretnu američki SR-71. Takav događaj koji je isplivao u javnost dogodio se 3. Juna daleke 1986. godine. Priča kaže da su Amerikanci sa SR-71 pre toga učestalo uletali i provocirali sovjetsku PVO na krajnjem severu. Posebno su nadletali prostor, gde Sovjeti su držali najvažnije pomorske efektive. Podmorničke baze strateških i napadnih nukelarnih podmornica koje su operisale Atlantikom i Severnim ledenim okeanom.

Inače, valja dodati da su Sovjeti za avion MiG-31 osmislili posebnu taktiku poluautonomnog delovanja koja se sastoji u patroliranju četiri aviona nad prostorom širine 800-900 kilometara. Svi migovi bili su naoružani raketama R-33. Ponekad su služili i kao leteći Avaksi.

Taj upad 3. juna bio je moglo bi se reći sudbonosni. Ovaj put u vazduhu umesto četiri bilo je šest aviona MiG-31. Na svom radaru velikog dometa uočili su izviđač SR-71 kako se velikom brzinom od tri maha približava granici Sovjetskog Saveza. Avioni koji su leteli u parovima razdvojili su se.

Priča kaže da se čitavi inicident desio iznad Barencovog mora, a 31- jednice su iz različitih pravaca se iznenada pojavile uz avion. Pilot SR-71 nije mogao da iskorissti sve prednosti SR-71 pokretljivost na velikim visinama i protivelektronska zaštita mu nisu mogli pomoći das u svojstski piloti hteli da ga obore.

Na sreću američkog pilota incident se dogodio iznad međunarodnih voda i avion nije ni stigao do sovjetskog vazdušnog prostora. Takođe, ovde valja dodati i da je posle obaranja južnokorejskog Boinga 747 1983. godine sovjetskim pilotima avijacije PVO bilo strogo zabranjeno da koriste rakete vazduh-vazduh i topove protiv presretnutih aviona, pa su morali da se u proterivanju uljeza zadovolje oštrim i izenandnim manevrima.

Četiri godine kasnije (1990.) ovi izviđački avioni su penzionisani. Nekoliko aviona je bilo konzervirano u bazi Palmdeil. Posle žalbi USAF na nedovoljnu izviđačku podršku nad Irakom, Kongres je krajem 1994. doneo odluku da ove avione ponovo vrati u operativnu upotrebu i to dva SR-71A I jedan SR-71B. Za osposobljavanje ovih aviona da lete izdvojeno je 100 miliona dolara. Posle par godina upotrebe opet su penzionisani za sva vremena, dok stari lisičar MiG-31 I dalje leti, doduše modernizovan I čuva velika prostranstva Rusije i Arktika.

Kurir.rs/A.Mlakar