UMETNICA UKRAŠAVA SRPSKE SVETINJE: Dušu je udahnula freskama

Tokom rada u Žiči ispitivala sam stare materijale i radim po uzoru na majstore koje su naši kraljevi dovodili pre 800 godina iz Grčke i Italije, otkriva Tatjana Filipović

Mnoga umetnička dela sačuvala je od daljeg prodanja, a mnoga je iscrtala pod kupolama crkava.
- Radila sam na dosta spomenika kulture koji su pod zaštitom Uneska. Recimo, Žiča je preživela 800 godina, sve ratove, a jedno vreme je bila i bez krova. Ipak, ni kiša, ni sneg, ni sunce nisu uništili njene ikone. Imala sam priliku da tamo tokom rada ispitujem te stare materijale i kradem zanat od starih majstora koje su naši kraljevi dovodili iz Grčke i Italije. Upravo te stare boje su nešto što daje dugovečnost umetničkom delu, i to moram preneti - objašnjava Tatjana.

Zato ona i danas, dok oslikava Crkvu Svetog Preobraženja u beogradskom naselju Voždovac, isključivo radi sa srednjovekovnim bojama, jer je to, ističe, njena moralna obaveza.
- Smatram to svojom misijom kao umetnika. Slikam tim bojama kako bi freske trajale još najmanje sto godina. U zidnom slikarstvu insistiram na krečnom malteru, ali kod ikona na pigmentnim bojama, odnosno prahu, koji je esencija svega. Te boje ne reaguju na hladnoću, toplotu, kiselost - otkriva Tatjana.

Ovakav pristup je veoma skup, pojedine boje dobijaju se mlevenjem poludragog kamenja, dok su druge organskog ili mineralnog porekla, a slikari su u srednjem veku sami mlele te boje.
- Višedecenijska nemaština u zemlji uvek udari prvo na građevinarstvo i kulturu, ali ne možemo i u duhovnim sferama da idemo po principu što jeftinije i brže. Naše crkve i freske to ne zaslužuju jer imaju dušu - kaže Tanja i dodaje da je jedno od njenih omiljenih dela Nikolajevska crkva u Zemunu.

Jelena Pronić