UBITAČNA SRPSKA STATISTIKA: U Srbiji se i tokom ratova rađalo više beba nego sada! Ovo je POSLEDNJE UPOZORENJE!

Srbija je tokom celog 20. veka, osim u periodu balkanskih i Prvog svetskog rata, beležila porast broja stanovništva. Bebi-bum u našoj zemlji bio je ranih pedesetih godina prošlog veka, kad se godišnje rađalo i više od 160.000 mališana. Prošle godine, tužna je istina, rođene su svega 61.692 bebe, što je za 101.605 manje nego rekordne 1950, ali je to i najmanji broj novorođenčadi od 1900. godine. To znači da se više dece rađalo i tokom svakog od ratova kroz koje je naše stanovništvo prošlo tokom 20. veka.

- U Srbiji se negativni prirodni priraštaj beleži još od 1992, ali se broj stanovnika povećavao sve do 2000. zbog pozitivnog migracionog salda, pre svega uslovljenog velikim prilivom izbeglica i interno raseljenih lica. Međutim, od 2001. imamo smanjenje broja stanovnika, a to je došlo kao posledica ne samo negativnog prirodnog priraštaja već i negativnog migracionog salda, tj. većeg broja odseljenih u odnosu na broj doseljenih - objašnjva za Kurir demograf Goran Penev.

Srbi od 2001. pa do 2021, kako navodi, praktično svakog dana postaju sve malobrojniji, dok je početkom i sredinom 20. veka bila potpuno drugačija situacija. Na prostoru današnje Srbije (bez Kosova) 1901. godine je, prema procenama RZS, živelo 4,2 miliona stanovnika, a deset godina kasnije 4,7 miliona, odnosno za oko 500.000 stanovnika više. Ovaj izuzetan rast prekinuli su balkanski ratovi i Prvi svetski rat, u kojima je, prema nekim navodima, stradala trećina našeg stanovništva. Međutim, i tokom tih ratnih godina rađanje je bilo brojnije nego u 21. veku, tako da je 1921. stanovnika bilo nešto manje od 4,5 miliona.

Prirodni priraštaj je bio najveći, kako kaže Penev, u prvim godina nakon Drugog svetskog rata. Razlika između broja živorođenih i umrlih bila je rekordna 1952. kad je plus iznosio 93.436. S druge strane, i prošla 2020. je bila rekordna, ali s negativnim predznakom. Te godine smo imali čak 55.158 više umrlih nego rođenih. U 2021. situacija je još gora. Za prvih šest meseci imamo 37.000 više umrlih nego rođenih, što je isto kao tokom cele 2019. godine!

Imamo i vrlo nepovoljnu starosnu strukturu, kaže naš stručnjak. Više nego svaki peti stanovnik je stariji od 65 godina, tek svaki sedmi mlađi od 15 godina.

- Za koju deceniju možemo očekivati da ćemo imati isti broj zaposlenih i penzionera. Bio bi to ogroman pritisak za budžet, a pre svega na zaposlene - navodi Penev.

Srbi polako nestaju, kažu mnogi, strahujući da pod onu čuvenu šljivu neće imati ko da stane, a Penev se slaže da postojeće projekcije nisu optimistične:

- Rezultati demografskih projekcija pokazuju da će broj stanovnika 2061, ako dođe do smanjenja broja živorođene dece do nivoa od 1,3 deteta po jednoj ženi u fertilnom periodu (sada je 1,5), biti 5.011.000. Po srednjoj varijanti - 1,8 dece po ženi iznosio bi 5.744.000 stanovnika, dok će nas po scenariju koji podrazumeva fertilitet od 2,1 deteta po ženi (nivo koji je dovoljan za zamenu generacija) biti 6.240.000. U svakoj od ovih varijanti, 2061. biće nas manje nego 2021. godine - rekao je Penev.

Istovremeno, kako dodaje, starenje stanovništva biće intenzivirano, ali će doći i do promene etničke strukture.

- Pretpostavka je da će doći do produženja životnog veka, kao i da ćemo, posle 2035, imati veći migracioni saldo zbog nedostatka radne snage, ali i očekivanog rasta privrede, te će pored naših povratnika iz Evrope u većoj meri dolaziti i migranti iz Afrike i Azije - smatra Penev.

On ističe i da ne postoji "magični štapić" za ovaj problem, odnosno da će se današnji trendovi teško menjati.

- U našoj zemlji se u prvoj polovini 20. veka rađalo više dece jer je Srbija bila patrijarhalno društvo, smrtnost odojčadi je bila vrlo visoka, nije bilo penzija, pa su deca bila potrebna i za pomoć u tada ekstenzivnoj poljoprivredi. Danas kad se društvo promenilo, kad su žene emancipovane, zaposlene i obrazovane, pritisak patrijarhalnog društva znatno oslabio, moderna kontraceptivna sredstva lako dostupna, finansijske mere za podsticaj mogu biti korisne, ali se ne može očekivati da će se trendovi krucijalno promeniti i da će žene, kao ranije, mahom rađati po troje, četvoro dece - zaključuje on.